ترومبوسیتوپنی ایمنی (ITP) وضعیتی است که در آن سیستم ایمنی به طور غیر طبیعی پلاکت ها را تخریب می کند. پلاکت ها نوعی سلول در خون هستند که به لخته شدن خون کمک می کنند و در صورت آسیب دیدگی دیواره رگ های خونی را ترمیم می کنند تا از خونریزی جلوگیری شود .در ITP، سیستم ایمنی پلاکتها را از بین میبرد و باعث کاهش تعداد آن ها و افزایش خطر خونریزی میشود. در حال حاضر، به نظر نمیرسد که تشخیص ITP احتمال ابتلای فرد به کووید-۱۹ را افزایش دهد، و خطر ابتلا به عفونت شدیدتر را افزایش نمی دهد.
ترومبوسیتوپنی ایمنی و خطر کووید-۱۹
تحقیقات موجود در حال حاضر نشان نمی دهد که داشتن سابقه قبلی ITP باعث افزایش خطر ابتلا به کووید-۱۹ شود. با این حال، از آنجایی که ITP میتواند در نتیجه واکنش سیستم ایمنی ایجاد شود، گزارشهایی از ابتلای افراد با ITP در طول عفونت کووید-۱۹ وجود دارد.
عوارض ترومبوسیتوپنی ایمنی و کووید-۱۹
ترومبوسیتوپنی می تواند یک یافته رایج در افراد آلوده به کووید-۱۹ باشد، حتی اگر سابقه ITP نداشته باشد. در برخی موارد، می تواند شدید باشد و منجر به خونریزی قابل توجه، حتی کشنده شود.
خطر لخته شدن خون
افرادی که به کووید-۱۹ آلوده شده اند، خطر ابتلا به لخته شدن خون را افزایش می دهند. به طور کلی، این خطر با استفاده از داروهای رقیق کننده خون مانند هپارین یا انوکساپارین کنترل می شود. با این حال، در افرادی که مبتلا به ITP هستند و دارای تعداد پلاکت پایین هستند، ممکن است لازم باشد از استفاده از داروهای رقیق کننده خون اجتناب شود. این امر منجر به افزایش بالقوه خطر لخته شدن می شود.
درمان ترومبوسیتوپنی ایمنی و کووید-۱۹
اگر فردی عفونت کووید-۱۹ را نیز تجربه کند، ممکن است درمان ITP یکسان باشد. برخی از افرادی که با ITP زندگی می کنند از طریق آزمایش های دوره ای خون تحت نظارت منظم تعداد پلاکت ها هستند. فرکانس نیاز به آزمایش خون به هر فرد بستگی دارد، اما اگر خطر ابتلا به عفونت کووید-۱۹ در فرد بالا باشد و تعداد پلاکتها ثابت بوده باشد، ممکن است آزمایش خون معمول را به تأخیر بیندازند. آزمایش خون خانگی نیز ممکن است برای افرادی که در معرض خطر بالاتر ابتلا به کووید-۱۹ به دلیل عوامل دیگر هستند، نیاز باشد. علائم ITP که باید به تیم مراقبت های پزشکی گزارش شود عبارتند از:
• تاول های خونی در دهان
• لکه های کوچک قرمز رنگ روی پوست
• توده سفت و کبود شده زیر پوست
• خونریزی بینی
• مشاهده خون در مدفوع یا ادرار
• خستگی قابل توجه
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
برای سرکوب سیستم ایمنی فردی که مبتلا به ITP است می توان چندین دارو را تجویز کرد. این داروها سیستم ایمنی را از تخریب پلاکت ها که می تواند منجر به خونریزی شود، متوقف می کند. اگر فردی مبتلا به ITP دارو مصرف می کند و عفونت فعال کووید-۱۹ ندارد، قطع این داروها در حال حاضر توصیه نمی شود. اگر فردی به تازگی مبتلا به ITP تشخیص داده شود، یکی از داروهایی که معمولاً در ابتدا تجویز می شود، استروئیدها است. این داروها با سرکوب عملکرد سیستم ایمنی و توقف تخریب پلاکت ها عمل می کنند. دادههای کنونی نشان میدهد که این داروها برای درمان ITP باید با وجود احتمال افزایش خطر عفونت همچنان ادامه داشته باشند. برای درمان ITP می توان انفوزیون هایی مانند ریتوکسان تجویز کرد. این دارو با جلوگیری از تخریب پلاکت ها توسط سیستم ایمنی بدن عمل می کند. با این حال، خطر عفونت و کاهش پاسخ ایمنی بدن پس از عفونت یا ایمن سازی تا شش ماه پس از تزریق وجود دارد. در حال حاضر اطلاعاتی وجود ندارد که نشان دهد این امر خطر ابتلا به کووید-۱۹ را افزایش می دهد یا در صورت ابتلا، عفونت را بدتر می کند.
سایر داروها برای ترومبوسیتوپنی ایمنی
علاوه بر داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، درمان هایی برای ITP وجود دارد که هیچ تاثیری بر سیستم ایمنی بدن ندارند. داروهای خوراکی را می توان برای افزایش تولید پلاکت در مغز استخوان تجویز کرد و ادامه این داروها در خانه بی خطر است. سایر درمان ها از جمله تزریق گلوبولین ایمنی و تزریق زیر جلدی تحریک کننده مغز استخوان نیاز به تجویز در بیمارستان یا مرکز انفوزیون دارند. خطرات مراجعه به مرکز انفوزیون را می توان با قطع این داروها یا تغییر به داروی دیگری برای کاهش احتمال قرار گرفتن در معرض کووید-۱۹ سنجید.
عمل جراحي
روشهای جراحی، مانند برداشتن طحال، ممکن است در ابتدای همهگیری کووید-۱۹ به دلیل ترس از کاهش منابع مراقبتهای بهداشتی و کاهش خطر ابتلا، به تعویق افتاده باشد. اسپلنکتومی برای کاهش تخریب پلاکت انجام می شود. با این حال، تا زمانی که انجام آن ایمن باشد، این جراحی ها ممکن است به تعویق بیفتند. اگر فردی مبتلا به ITP قبلا طحال خود را برداشته باشد، ممکن است در معرض خطر عفونت های باکتریایی قرار داشته باشد و باید مطمئن شود که برای جلوگیری از عفونت و کاهش خطر بستری شدن در بیمارستان در طول بیماری همه گیر، در مورد واکسیناسیون فعلی به روز است. به نظر نمی رسد افرادی که طحال برداری قبلی انجام داده اند در معرض خطر بالاتر ابتلا به کووید-۱۹ باشند.
سوالات متداول
آیا کووید-۱۹ برای افراد مبتلا به ITP خطرناک تر است؟
تحقیقات نشان نمی دهد که افراد مبتلا به ITP در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کووید-۱۹ هستند. همچنین، به نظر نمی رسد آنها علائم جدی تری از عفونت داشته باشند.
آیا دریافت واکسن کووید-۱۹ برای افرادی که مبتلا به ITP هستند بی خطر است؟
این سوالی است که باید با تیم مراقبت های بهداشتی درمان کننده ITP در میان گذاشته شود، زیرا از نظر تاریخی مواردی وجود داشته است که تعداد پلاکت ها به دنبال عفونت ویروسی یا ایمن سازی کاهش یافته است. با این حال، با توجه به خطر عفونت کووید-۱۹ و ناشناختهها و اثرات بالقوه آن در درازمدت، مزایای واکسن ممکن است، از خطر کاهش پلاکتها بیشتر باشد.
آیا درمان ITP به دلیل همهگیری کووید-۱۹ باید متوقف شود یا تغییر یابد؟
اگر شمارش پلاکتها را به طور معمول تحت نظر دارید و آنها ثابت بودهاند، ممکن است پزشک شما فاصله زمانی بین بررسی آزمایشهای خون را افزایش دهد. اگر در حال انجام هر نوع درمان برای ITP هستید، باید با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا این درمان ها خطر قرار گرفتن در معرض کووید-۱۹ را افزایش می دهند یا خیر.
مشاوره گرین پایش
هنوز چیزهای زیادی در مورد عفونت کووید-۱۹ و تأثیر آن بر سایر شرایط بهداشتی مانند ITP ناشناخته است. با این حال، با آنچه در حال حاضر مورد بررسی قرار گرفته، به نظر نمی رسد داشتن ITP خطر ابتلا به کووید-۱۹ یا شدت عفونت را افزایش دهد. پیروی از رفتارهای کاهش دهنده خطر مانند شستن دست ها، پوشیدن ماسک و فاصله گذاری اجتماعی همچنان مهم است. همچنین واکسن زدن در برابر کووید-۱۹ باید به شدت مورد توجه قرار گیرد.