تا قبل از سال ۲۰۲۰، بسیاری از ما هرگز نام mRNA را نشنیده بودیم. با توسعه واکسن های کووید -۱۹ بر پایه این مولکول، حالا این نام در سراسر خبرها دیده می شود. کووید اولین بیماری بود که به وسیله mRNA با آن مقابله شد و با توجه به موفقیت واکسن های Pfizer و Moderna در جلوگیری از موارد شدید ویروس، قطعا آخرین بیماری مورد مقابله نیز نخواهد بود.بیماری های مختلفی در حال کاندید شدن برای درمان و پیشگیری توسط این روش هستند و دانشمندان می گویند mRNA می تواند واکسن ها را علیه بیماری هایی ایجاد کند که تا کنون راه حلی برای آن ها وجود نداشته است. یکی از این بیماری ها ایدز (HIV) است. Moderna (که نامش، از "RNA اصلاح شده" گرفته شده است) تحقیقات آزمایشی واکسن های مبتنی بر mRNA، با نام mRNA-1644، جهت مقابله با ایدز آغاز کرد.
فاز یک
آزمایش فاز یک شامل تزریق واکسن به ۵۶ بزرگسال فاقد HIV می باشد و هدف اولیه این عمل، ارزیابی ایمنی و نظارت بر ایجاد پاسخ ایمنی در شرکت کنندگان است. علاوه بر نسخه اولیه واکسن،Moderna همچنین نوعی واریانت به نام mRNA-1644-v2-Core را توسعه می دهد.
بنا به گفته موسسه ملی سلامت، شرکت کنندگان در کارآزمایی بالینی به چهار گروه مختلف تقسیم می شوند. گروه اول mRNA-1644 و گروه دوم mRNA-1644-v2 را دریافت می کنند. دو گروه باقی مانده ترکیبی از هر دو نسخه را دریافت می کنند. اما در این بررسی افراد خود نمی دانند کدام نوع را دریافت کرده و در کدام گروه آزمایشی قرار دارند.
مرحله آزمایشی فاز یک حدود ۱۰ ماه به طول می انجامد. آزمایشات مرحله بعد احتمالاً بسیار بیشتر از آزمایشات کووید-۱۹ طول خواهد کشید. با شیوع گسترده بیماری کووید در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ و بیمار شدن صدها هزار نفر، واکسیناسیون مردم بسیار ساده تر و سریعتر انجام شده و مشاهده گردید چه کسانی آلوده شده اند و چه کسانی خیر. خوشبختانه ایدز شیوع بسیار کمتری دارد و شما می توانید یک عمر بدون تماس با ویروس زندگی کنید.
mRNA 101
همانطور که احتمالاً با خواندن واکسن های کووید شنیده اید، نسخه های مبتنی بر mRNA کمی متفاوت از واکسن های معمول که از یک قطعه ضعیف شده ویروس استفاده می کرد تا بدن ما را در معرض آن قرار دهند، عمل می کنند. واکسن های mRNA برای تحریک سلول های بدن ما برای ایجاد پروتئین جهت مقابله با ویروس ها طراحی شده است. mRNA واسطه بین DNA و پروتئین ها است و پروتئین ها تقریباً هر آنچه در سلول های ما اتفاق می افتد را کنترل می کنند. DNA سازنده ی mRNA می باشد که به نوبه خود به عنوان "پیام رسان" عمل می کند و به سلول های ما دستور می دهد تا پروتئین بسازند.
اصطلاحا کارگاهی که در آن پروتئین ها ساخته می شوند، ریبوزوم سلول است. ناتاشا لودر ، ویراستار سیاست های بهداشتی در اکونومیست می گوید: " اساساً همین نظریه پایه درمان با RNA است." "هدف کنترل این کارگاه است ... با دستکاری اساسی در این پیام رسان ها." یکی از بزرگترین موانعی که دانشمندان باید آن را حل می کردند ، ورود RNA اصلاح شده به سلول ها بدون ایجاد پاسخ ایمنی بود. لودر می گوید: بخشی از مولکول mRNA به سیستم ایمنی هشدار می داد، و فقط با تغییر ساختار یک قسمت از این مولکول، این مشکل برطرف گردید.
دانشمندان دانشگاه پنسیلوانیا توانستند نوعی mRNA ایجاد کنند که می تواند از سلول های دفاعی بگذرد و در عین حال توسط ریبوزوم ها تشخیص داده شود. در مورد واکسن کووید، این امر باعث می شد که ریبوزوم شروع به تخلیه پروتئین های Spike کند. ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از تزریق واکسن، سلول های گیرنده شروع به تولید پروتئین spike می کنند. سیستم ایمنی بدن آن را به عنوان یک عامل تهاجمی نشانه گذاری می کند و پاسخ ایمنی را آغاز می کند. سپس، هنگامی که فرد با ویروس واقعی تماس پیدا می کند، سلول های سیستم ایمنی وی از قبل آمادگی مقابله با عفونت را در زمان سریع تری دارند. ویروس HIV کمی پیچیده تر است. این ویروس سریعا باعث ایجاد سویه های جدید می شود، به این معنی که واکسنی که پروتئین سطحی را هدف قرار بدهد، موثر واقع نمی شود. در عوض ، هدف این واکسن تولید آنتی بادی های خنثی کننده وسیع الطیفی (bnAbs) است که در برابر واریانت های مختلف موثر است.
مرزها و چشم اندازهای جدید
بسیاری از تردیدها در رابطه با واکسن ها به دلیل نگرانی هایی است که نشان می دهد واکسن ها خیلی سریع ساخته شده اند و بسیار جدید هستند تا بی خطر بودن آن ها ثابت شود. با این حال، درمان های mRNA یک فناوری جدید نیستند. تحقیقات در این زمینه از دهه 1970 آغاز شده است. اکنون که ما دارای یک فناوری بزرگ بر پایه mRNA هستیم، باید برای بسیاری از بیماری های دیگر نیز از آن استفاده کنیم. این که آیا واکسن HIV به خوبی واکسن کووید کار می کند یا خیر، باید مشخص شود و دانستن آن زمان بیشتری طول می کشد، اما نشانه های اولیه امیدوار کننده بوده است. اگر در نهایت این تحقیقات موفقیت آمیز باشد، واکسن HIV می تواند به ویژه در کشورها یا مناطقی که مردم به آسانی به داروهای ضد رتروویروسی و پیشگیری دسترسی ندارند، مفید باشد.
mRNA اکنون به عنوان ابزاری بالقوه برای ساخت واکسن علیه تعدادی بیماری از مالاریا گرفته تا سرطان معرفی می شود. در پی فاجعه کووید-۱۹، ما می توانیم این فناوری را به عنوان یک نکته خوب که همه گیری کووید-۱۹ در پی اثرات ویرانگر خود به جای گذاشته است، در نظر بگیریم. به نظر می رسد که ما به مرز جدیدی در علم پزشکی نزدیک شده ایم.