هپاتیت B و هپاتیت C عفونت های جدی هستند که بر کبد تأثیر می گذارند. هر دو بیماری مسری هستند (به راحتی منتقل می شوند) و توسط ویروس ها ایجاد می شوند. هر دو می توانند منجر به بیماری جدی و طولانی مدت شوند. یک زن باردار نه تنها خود با خطرات هپاتیت روبرو است، بلکه می تواند ویروس ها را به نوزاد خود منتقل کند. بسیاری از زنان باردار حتی نمی دانند که آلوده شده اند زیرا عفونت گاهی هیچ علامت و نشانه ای ایجاد نمی کند. لذا بالا بردن اطلاعات در این خصوص می تواند کمک بسیاری به این دسته از افراد در بارداری موفق و تولد نوزادی سالم داشته باشد.
هپاتیت مجموعی از عفونت های ویروسی را شامل می شود که بر کبد تاثیر گذاشته و منجر به آسیب این ارگان می شود. هپاتیت A، B و C سه فرم اصلی هپاتیت می باشند که هر کدام عامل ویروسی مربوط به خود را دارا هستند. هپاتیت A اغلب بیماری حاد و کوتاه مدتی است اما هپاتیت B و C اغلب به فرم مزمن می باشد. هپاتیت A و B با استفاده از واکسن قابل پیشگیری می باشد اما واکسنی برای پیشگیری از هپاتیت C در دست نیست. از آن جایی که هپاتیت ویروسی می باشد بیماری بسیار مسری است و اغلب از طریق مایعات بدن و خون منتقل می گردد. همچنین احتمال انتقال هپاتیت در بارداری از مادر به جنین ممکن می باشد. احتمال انتقال هپاتیت در بارداری از مادر به جنین در صورت ابتلا به هپاتیت B و C بیشتر می باشد.
در بحث هپاتیت در بارداری توصیه می شود همه خانم های باردار غربالگری هپاتیت B را در اولین ملاقات پریناتال خود انجام دهند. انجام غربالگری هپاتیت C نیز به خانم های بارداری توصیه می شود که دارای برخی فاکتورهای خطر باشند: افرادی که در معرض تماس با سوزن آلوده قرار دارند، افرادی که از فراورده های خونی استفاده می کنند، افرادی که از داروهای مخدر استفاده می کنند، همچنین افراد مبتلا به HIV. اگر غربالگری هپاتیت در بارداری مثبت باشد (هپاتیت ب)، در آن صورت دریافت دوز ایمونوگلوبولین ضرورت می یابد. این تزریق کمک می کند تا احتمال انتقال هپاتیت در بارداری از مادر به جنین کاهش یابد. بعد زایمان نیز نوزاد باید دوزی از ایمونوگلوبولین همچنین واکسن هپاتیت B را دریافت کند. بر خلاف هپاتیت B در بحث هپاتیت در بارداری دارویی برای پیشگیری از انتقال هپاتیت C از مادر به جنین وجود ندارد. خانم های مبتلا به هپاتیت در بارداری (B و C) باید مراقبت های بیشتری را دریافت کنند. این مراقبت های بیشتر شامل انجام آزمایش خون، تست های کبدی و برخی داروها برای کاهش علائم می باشد.
خانم های مبتلا به هپاتیت در بارداری با چندین مشکل رو به رو هستند. کبد چرب حاد بیماری نادری است که بر توانایی کبد در پردازش اسیدهای چرب تاثیر می گذارد. این بیماری اغلب در اواخر بارداری ایجاد می شود و می تواند بسیار شدید باشد. در این موارد ممکن است انجام زایمان فورا صورت پذیرد. به این ترتیب امکان درمان به موقع و پیشگیری از ابتلا به هپاتیت در نوزاد وجود دارد. مشکل دیگری که در افراد مبتلا به هپاتیت در بارداری شایع است سنگ های صفراوی می باشد. سنگ های صفرا در اثر تجمع مایعات و ترشحات کبد در کیسه صفرا ایجاد می شود. ایجاد چنین سنگ هایی منجر به بروز درد، تورم و زردی می شود. در صورت شدید بودن چنین عارضه ای انجام جراحی ضرورت می یابد.
هپاتیت B در حاملگی
ویروس هپاتیت B چگونه منتقل می شود؟
ویروس هپاتیت B از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن (مانند خون ، مایع منی یا مایعات واژن) فرد مبتلا منتقل می شود. این می تواند در طول رابطه جنسی محافظت نشده یا هنگام استفاده از سوزن هایی که برای تزریق مواد مخدر استفاده می شود اتفاق بیفتد. اگر مادر مبتلا به هپاتیت B باشد ، نوزاد در هنگام تولد می تواند آلوده شود. اگر با فرد مبتلا زندگی می کنید و وسایل خانه را که ممکن است با مایعات بدن در تماس باشند مانند مسواک یا تیغ، ویروس هپاتیت B منتقل می شود. هپاتیت B در تماس گاه به گاه با افراد و اشیاء منتقل نمی شود. هپاتیت B با شیردهی منتقل نمی شود.
عفونت حاد ویروس هپاتیت B چیست؟
عفونت با ویروس هپاتیت B می تواند حاد یا مزمن باشد. عفونت حاد یک بیماری کوتاه مدت است که در ۶ ماه اول پس از عفونت فرد رخ می دهد. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• زردی (زرد شدن پوست و چشم)
• دل درد
• درد در عضلات و مفاصل
عفونت مزمن ویروس هپاتیت B چیست؟
تعداد کمی از بزرگسالان و بسیاری از کودکان زیر ۵ سال مبتلا به این ویروس هرگز از شر ویروس هپاتیت B خلاص نمی شوند. این عفونت مزمن نامیده می شود. این افراد این ویروس را تا آخر عمر نگه می دارند. آن ها به عنوان حامل شناخته می شوند. اکثر ناقلین هیچ علامتی ندارند. در تعداد کمی از ناقلین، عفونت مزمن می تواند منجر به عوارض جدی مانند سیروز کبدی، سرطان کبد و مرگ زودرس شود.
آیا عفونت ویروس هپاتیت B قابل درمان است؟
هیچ درمانی برای عفونت ویروس هپاتیت B وجود ندارد، اما علائم قابل کنترل هستند. همچنین واکسنی وجود دارد که از عفونت ویروس هپاتیت B جلوگیری می کند. به افرادی که اخیراً با ویروس هپاتیت B تماس داشته اند و واکسینه نشده اند، می توان به همراه واکسن، تزریقی به نام ایمونوگلوبولین هپاتیت B (HBIG) تزریق کرد. HBIG حاوی آنتی بادی های ویروس است. این امر می تواند در شرایط خاص محافظت بیشتری در برابر عفونت ایجاد کند.
اگر من باردار هستم و به ویروس هپاتیت B آلوده شده ام، چقدر احتمال دارد که این ویروس را به نوزادم منتقل کنم؟
حدود ۹ نفر از هر ۱۰ زن باردار مبتلا به عفونت حاد ویروس هپاتیت B، این ویروس را به نوزادان خود منتقل می کنند. بین ۱ تا ۲ از ۱۰ زن مبتلا به عفونت مزمن این کار را انجام می دهند. نوزاد می تواند با قرار گرفتن در معرض خون و مایعات آلوده در هنگام زایمان و زایمان به ویروس مبتلا شود.
عفونت ویروس هپاتیت B چگونه بر نوزادان تأثیر می گذارد؟
عفونت ویروس هپاتیت B در نوزادان می تواند شدید باشد. می تواند زندگی آن ها را تهدید کند. حتی نوزادانی که وضعیت خوبی دارند ممکن است در معرض مشکلات جدی سلامتی قرار گیرند. نوزادان آلوده در معرض خطر بالای ناقل شدن هستند. هنگامی که ناقلین بزرگسال می شوند، در معرض خطر مرگ ناشی از بیماری جدی کبد یا سرطان کبد قرار دارند.
چگونه می توانم بفهمم که به ویروس هپاتیت B آلوده شده ام؟
همه زنان باردار باید از نظر هپاتیت B مورد آزمایش قرار بگیرند. آزمایش خون مختلف برای عفونت ویروس هپاتیت B وجود دارد. آن ها می توانند تشخیص دهند که آیا اخیراً مبتلا شده اید یا ناقل هستید. آن ها همچنین می توانند بگویند که آیا شما در گذشته به ویروس هپاتیت B مبتلا بوده اید و اکنون در برابر آن ایمن هستید یا خیر.
اگر نتیجه آزمایش من برای عفونت ویروس هپاتیت B مثبت باشد؟
اگر نتیجه آزمایش شما نشان می دهد که مبتلا به ویروس هپاتیت B هستید، به آزمایشات بیشتری نیاز خواهید داشت تا بدانید کبد شما هنوز سالم است یا خیر. آلوده شدن به ویروس هپاتیت B به این معنی است که فرزندان شما، شرکای جنسی شما و سایر افرادی که در خانه شما زندگی می کنند در معرض خطر عفونت هستند. باید در مورد آزمایش و واکسیناسیون با آن ها صحبت کرد.
آیا داشتن ویروس هپاتیت B بر نحوه زایمان من تأثیر می گذارد؟
داشتن عفونت هپاتیت B بر نحوه زایمان شما تأثیر نمی گذارد. اگر به ویروس هپاتیت B آلوده شده اید، همچنان می توانید زایمان طبیعی داشته باشید.
اگر به ویروس هپاتیت B آلوده شده باشم، آیا می توانم با شیر خودم نوزاد را تغذیه کنم؟
بله. اگر به ویروس هپاتیت B مبتلا شده اید، می توانید به نوزاد خود شیر دهید.
اگر من به ویروس هپاتیت B آلوده شده باشم، برای جلوگیری از عفونت نوزادم چه باید کرد؟
در عرض چند ساعت پس از تولد، نوزاد شما اولین دوز واکسن هپاتیت B را دریافت می کند. HBIG نیز داده می شود. دو دوز دیگر واکسن طی ۶ ماه آینده تجویز می شود. پس از تکمیل سری واکسن ها، نوزاد شما از نظر عفونت ویروس هپاتیت B مورد آزمایش قرار می گیرد. همچنین آزمایشی برای اندازه گیری سطح آنتی بادی هایی که در نتیجه واکسن ساخته شده اند انجام می شود. اگر نتایج آزمایش نشان دهد نوزاد به ویروس هپاتیت B آلوده نیست اما آنتی بادی های کافی برای ویروس تولید نکرده است، ممکن است سری دوم واکسن تزریق شود.
اگر آزمایش عفونت ویروس هپاتیت B در نوزاد من مثبت باشد، چه می شود؟
اگر نتایج آزمایش نشان دهد نوزاد مبتلا به ویروس هپاتیت B است، باید تحت مراقبت های پزشکی مداوم قرار گیرد. برای ارزیابی سلامت نوزاد و نحوه عملکرد کبد ویزیت منظم با پزشک نوزاد مورد نیاز است.
اگر من مبتلا به ویروس هپاتیت B نباشم، چه زمانی باید نوزادم واکسینه شود؟
همه نوزادان در برابر ویروس هپاتیت B واکسینه می شوند. اگر به ویروس هپاتیت B آلوده نشده اید، نوزاد شما باید اولین دوز واکسن را قبل از خروج از بیمارستان دریافت کند. اگر تا آن زمان نمی توان آن را تجویز کرد، باید ظرف ۲ ماه از تولد داده شود. دوزهای باقیمانده ظرف ۶ تا ۱۸ ماه آینده تجویز می شود.
اگر در دوران بارداری آزمایش ویروس هپاتیت B انجام نشود، چه باید کرد؟
اگر تحت آزمایش قرار نگرفته اید و نمی دانید آیا مبتلا شده اید یا خیر، هنگام مراجعه به بیمارستان برای بچه دار شدن باید از نظر عفونت هپاتیت B آزمایش شوید. نوزاد شما باید اولین دوز واکسن را در عرض چند ساعت پس از تولد دریافت کند. بقیه درمان نوزاد شما بستگی به مثبت یا منفی بودن نتایج آزمایش شما برای عفونت هپاتیت B دارد.
هپاتیت C در بارداری
آیا می توانم علیه عفونت ویروس هپاتیت C واکسینه شوم؟
هیچ واکسنی برای محافظت در برابر ویروس هپاتیت C وجود ندارد. اجتناب از برخی رفتارها تنها راه پیشگیری از عفونت است.
چگونه ویروس هپاتیت C منتقل می شود؟
ویروس هپاتیت C از طریق تماس مستقیم با خون آلوده منتقل می شود. این امر می تواند در حین به اشتراک گذاری سوزن یا به اشتراک گذاری وسایل که با خون تماس پیدا می کنند، اتفاق بیفتد. اگر مادر مبتلا به عفونت هپاتیت C باشد، هنگام تولد نوزاد می تواند آلوده شود. همچنین می تواند در طول رابطه جنسی محافظت نشده منتقل شود، اما انتشار ویروس از این طریق دشوارتر است. از طریق تماس اتفاقی یا شیردهی منتقل نمی شود. ابتلا به ویروس هپاتیت C یک بار به این معنی نیست که فرد دیگر نمی تواند به آن مبتلا شود. بیش از یک نوع ویروس هپاتیت C وجود دارد. به این انواع مختلف سویه می گویند. ممکن است بعداً با یک سویه دیگر عفونت ایجاد شود یا همزمان فرد با بیش از یک سویه آلوده شود.
علائم و نشانه های عفونت ویروس هپاتیت C چیست؟
عفونت ویروس هپاتیت C علائم و نشانه هایی شبیه علائم عفونت ویروس هپاتیت B ایجاد می کند. همچنین می توانند علائمی را ایجاد نکنند. برخلاف عفونت ویروس هپاتیت B، اکثر بزرگسالان آلوده به ویروس هپاتیت C ناقل می شوند. اکثر ناقلین به بیماری کبدی طولانی مدت مبتلا می شوند. تعداد کمی از آن ها مشکلات جدی کبدی را تهدید می کنند.
چگونه می توانم بفهمم که به ویروس هپاتیت C آلوده شده ام؟
آزمایش هپاتیت C حداقل یکبار برای همه بزرگسالان توصیه می شود. اگر قبل از بارداری تست هپاتیت C مثبت بود، می توانید قبل از بارداری درمان را شروع کنید. داروی ضد ویروسی وجود دارد که ممکن است مفید باشد. آزمایش هپاتیت C همچنین برای همه زنان باردار در طول هر بارداری توصیه می شود.
اگر آزمایش ویروس هپاتیت C در دوران بارداری مثبت شود، چه باید کرد؟
در حال حاضر، هیچ درمان هپاتیت C برای استفاده در دوران بارداری تأیید نشده است. و هیچ اقدام پیشگیرانه ای وجود ندارد که بتواند خطر انتقال ویروس به نوزاد را کاهش دهد. اما اگر به این ویروس مبتلا هستید، در دوران بارداری به مراقبت های خاصی احتیاج خواهید داشت تا از سلامت خود مطمئن شوید. در صورت آلوده شدن به ویروس هپاتیتC ، نوزاد شما آزمایش می شود، معمولاً هنگامی که کودک شما حداقل ۱۸ ماهه است. نوزادانی که به ویروس هپاتیت C آلوده می شوند، نیازمند مراقبت های پزشکی مداوم هستند. همچنین به مراقبت های بهداشتی طولانی مدت نیاز خواهید داشت. می توانید بعد از بارداری درمان با داروی ضد ویروسی را شروع کنید. اگر به نوزاد خود شیر می دهید، درمان باید پس از پایان شیردهی آغاز شود.
اگر به ویروس هپاتیت C آلوده شده باشم، آیا می توانم به نوزاد خود شیر بدهم؟
بله. اگر به ویروس هپاتیت C مبتلا شده اید، می توانید به نوزاد خود شیر دهید.
خانم های مبتلا به ویروس هپاتیت نباید بیماری خود را مخفی کنند و اگر مراکزی که زایمان را انجام می دهند، به شرایط بیمار آشنا نباشند و اقدامات لازم از جمله تجویز داروها را برای نوزاد انجام نشود، قطعا نعمت سلامتی را از نوزاد گرفته می شود. بنابراین اگر بیمار مبتلا به هپاتیت، تمایل به بارداری دارد می تواند با مراقبت های لازم و حفاظت از خود تا حد زیادی می تواند شانس بهره مندی از داشتن یک نوزاد سالم را در خود افزایش دهد. همچنین پزشکان و مشاوران با تجربه گرین پاس در هر زمان آماده پاسخگویی و مشاوره به شما در این زمینه می باشند.
