شاید تا به حال اصطلاحات دوزهای تقویت کننده و دوزهای اضافی واکسن کووید-۱۹ را به میزان بسیاری در سایت های خبری و افراد مختلف شنیده باشید اما معنای دقیق این دو اصطلاح همچنان برای شما مبهم باشد. باید گفت میان ماهیت این دو واکسن تفاوت زیادی وجود دارد و دو دسته کاملا متمایز هستند و مهمترین تفاوت آن ها نیز فرد دریافت کننده آن است.
واکسن یادآور یا تقویتکننده روشی برای تقویت پاسخ سیستم ایمنی در برابر عامل بیماریزا است. کاری که تقویتکننده انجام میدهد، میتواند دقیقا همان کاری باشد که واکسن اولیه انجام میدهد که در آن هدف افزایش مقدار محافظت است (برای مثال با تولید آنتیبادیهای بیشتر)؛ اما اگر دانشمندان بخواهند از شما در برابر گونهی جدیدی محافظت کنند که با نسخهای از ویروس که علیه آن واکسینه شدهاید، تفاوت زیادی دارد، میتوانند تقویتکننده را تغییر بدهند. باید در نظر داشت که تقویتکنندهها فقط برای افرادی به کار میروند که واکسینه شدهاند. اول اینکه آیا شما فرد نسبتا جوان و سالمی هستید که به احتمال زیاد پاسخ قوی در برابر واکسن ایجاد کردهاید؛ یا فرد سالخورده یا دارای نقص سیستم ایمنی هستید که ممکن است چنین پاسخ قدرتمندی حاصل نکرده باشید. در این دسته از افراد استفاده از دوز اضافی یا دوز سوم بسیار مهم است. تمایز بین تقویت کننده ها و دوزهای اضافی در هدف تزریق برای فرد دریافت کننده است. در این پست می توانید آن ها را متمایز کنید.
تفاوت بین دوزهای تقویت کننده و دوز های اضافی چیست؟
مردم اغلب از اصطلاحات "تقویت کننده" و "دوز اضافی" به جای یکدیگر استفاده می کنند. با این حال، آن ها دو معنی متفاوت دارند. ریچارد مارتینلو، پزشک متخصص بیماری های عفونی و استاد دانشکده پزشکی ییل، می گوید: "دوزهای واکسیناسیون را می توان بخشی از سری"اصلی" یا دوز "تقویت کننده" توصیف کرد. هدف از سری اصلی این است که سیستم ایمنی بدن را برای ایجاد ایمنی در برابر عامل بیماری زا مورد هدف قرار دهد، در حالی که هدف از دوز تقویت کننده، افزایش تقویت ایمنی فعلی جهت اطمینان از حفاظت مداوم در برابر عامل بیماری زا است. به عنوان مثال، برای افرادی که نقص ایمنی ندارند، دو دوز واکسن Pfizer-BioNTech و Moderna و یک واکسن جانسون و جانسون برای ایمن سازی آن ها در برابر کووید-۱۹ کافی است. از آنجا که مصونیت آن ها در برابر عفونت با گذشت زمان کاهش می یابد، ممکن است دوزهای "تقویت کننده" توصیه شود.
با این حال، افراد دارای نقص ایمنی متوسط تا شدید ممکن است با یک یا دو دوز واکسن کووید-۱۹ سطح ایمنی یکسانی ایجاد نکنند. این بدان معنی است که یک دوز "اضافی" برای کمک به آن ها در ایجاد مصونیت کافی، ضروری است.
برای کسانی که از نظر ایمنی بسیار ضعیف هستند، توصیه می شود دوز اضافی واکسن mRNA را دریافت کنند. دوز اضافی عبارت درستی است، زیرا این امر برای اطمینان از ایجاد ایمنی، که بخشی از سری اصلی واکسن است، توصیه می شود. اما "دوز تقویت کننده" برای افرادی که دارای نقص شدید ایمنی هستند، نامناسب است زیرا تحقیقات نشان داد که آن ها برای ایجاد این ایمنی اولیه در ابتدا حداقل یک سری دوز اضافی نیاز دارند.
دریافت کنندگان واکسن های mRNA که دارای نقص ایمنی نیستند، قبلاً ایمنی خود را از کووید-۱۹ از سری واکسن های دو دوز خود ایجاد کرده اند. بنابراین، افرادی که یک دوز اضافی Moderna دریافت می کنند، احتمالاً دارای نقص ایمنی هستند و برای تقویت ایمنی در برابر ویروس به این تزریق اضافی نیاز دارند. لذا برای افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، دوز سوم [واکسن های mRNA] به مدت چند ماه توصیه شده است و این دوز می تواند یک ماه پس از دوز دوم تجویز شود.
چه کسانی واجد شرایط دوز تقویت کننده و دوزهای اضافی هستند؟
دوزهای تقویت کننده واکسن Pfizer-BioNTech برای افراد زیر حداقل شش ماه پس از دوز دوم موجود است:
• بزرگسالان با بیماری های زمینه ای خاص
• بزرگسالان به دلیل ماهیت کار خود در معرض خطر بالای ابتلا به کووید-۱۹ هستند
دوزهای اضافی واکسن Pfizer-BioNTech و Moderna حداقل ۲۸ روز پس از دوز دوم برای افرادی که به دلیل موارد زیر دارای نقص ایمنی متوسط یا شدید هستند، نیاز است:
• مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن پس از پیوند اندام یا سلول های بنیادی
• درمان فعال با سایر داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند کورتیکواستروئیدها با دوز بالا
• نقص ایمنی اولیه متوسط یا شدید مانند سندرم دی جورج یا سندرم ویسکوت آلدریچ
• عفونت HIV پیشرفته یا درمان نشده
CDC توصیه نمی کند که افراد دارای نقص ایمنی در حال حاضر هم یک تقویت کننده و هم دوز اضافی واکسن کووید-۱۹ را دریافت کنند. اگر شما هیچ شرایط نقص ایمنی ندارید ولی تزریق دوز تقویت کننده دریافت نکرده اید، هنوز هم کاملاً واکسینه و ایمن هستید. با این حال، اگر شما دارای نقص ایمنی هستید، نباید خود را کاملاً واکسینه در نظر بگیرید مگر اینکه دوز سوم را دریافت کنید.
• دوز واکسن اضافی برای کمک به افراد دارای نقص ایمنی در ایجاد حفاظت کافی جهت مقابله با کووید-۱۹ در نظر گرفته شده است.
اگر در هر زمینه ای از حوزه سلامت، ابهامات و نگرانی هایی دارید، می توانید از طریق مشاوره آنلاین گرین پاس مشکلات سلامتی خود را با پزشکان باتجربه این مجموعه به اشتراک بگذارید و بهترین گزینه های درمانی را دریافت کنید.