بیشتر مکمل های غذایی اگر طبق دستور مصرف شوند، ایمن و بی خطر هستند اما گاهی اوقات دوز بالای این مکمل ها اثرات شدیدی بر بدن می گذارد. درحالی که مصرف مکمل های غذایی در برخی موارد مفید و سودمند است اما برخی مواقع دوز بالای یک مکمل غذایی می تواند خطرآفرین و مضر باشد. به عنوان مثال ویتامین های محلول در چربی آ و د میزان سمیت در بدن را زمانی افزایش می دهند که دوز بالای آن ها در بلندمدت مصرف شود.
ویتامین ب۶ یک ویتامین محلول در آب است که به اندازه ویتامین محلول در چربی نمی تواند در بدن ذخیره شود اما مصرف مقادیر زیادی از ویتامین ب ۶ در بلند مدت به سیستم عصب آسیب می زند. دوز بالای ویتامین ث نیز موجب اسهال می شود. مصرف مکمل های معدنی می تواند خطرآفرین باشد به عنوان مثال مکمل های سلنیوم، بورون و آهن به مقادیر زیاد موجب مسمومیت فرد می شوند. برخی مکمل های غذایی می توانند با داروها و حتی با یکدیگر واکنش دهند بنابراین قبل از عمل جراحی باید از مصرف برخی مکمل ها خودداری کرد. اما تعدادی از مکمل ها نیز بر روی یک جنسیت مشخص اثرات زیان باری برجای می گذارند که شامل:
بتا کاروتن و ویتامین A
بتاکاروتن یک آنتی اکسیدان است که در هویج، سیب زمینی شیرین و طالبی وجود دارد. بدن بتاکاروتن را به ویتامین A تبدیل می کند، یک ماده مغذی محلول در چربی که از سلول ها در برابر آسیب محافظت می کند و برای سلامت چشم، سیستم ایمنی و پوست به آن نیاز داریم. مصرف بتاکاروتن باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان می شود. با این حال برخی مطالعات حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه را در افرادی که از سو مصرف بتاکاروتن دارند را گزارش کرده اند، به ویژه در مردان سیگاری. این مورد می تواند ناشی از دوزهای بالای ویتامین A باشد زیرا بدن به جای اینکه مقادیر اضافی را آن را دفع و از بین ببرد، آن را ذخیره می کند.
سلنیوم
سلنیوم یک ماده معدنی است که معمولاً از نان، غلات، گوشت، مرغ و ماهی به میزان کافی دریافت می شود. سلنیوم یک آنتی‌اکسیدانی است که تاکنون میزان مصرف آن در دوزهای مختلف، بر روی تعدادی از سرطان ها مورد بررسی قرار گرفته است. به عنوان مثال طبق مطالعه ای که در گذشته صورت گرفته بود، مصرف سلنیوم در دوزهای بالاتر در بیماران مبتلا به سرطان پوست، نتیجه عکس داد و در واقع سبب عود سرطان در این دسته از بیماران شد. طی بررسی های اخیر، مصرف مکمل های سلنیوم در مردان، سبب افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات می شود و باید در مصرف آن جوانب احتیاط را رعایت کرد.
ویتامین E
ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان قابل‌حل در چربی است که در مغزها، دانه‌ها و روغن‌های گیاهی یافت می‌شود و به‌طور وسیعی به‌منظور پیشگیری از بیماری مورد بررسی قرارگرفته است. تحقیقات بسیار زیادی وجود دارد که نشان می دهد، ویتامین E خطر بیماری قلبی و عروقی را کاهش می‌دهد. باوجود این، تحقیقات انجام‌گرفته در مورد تاثیر ویتامین E روی سرطان پروستات مختلف هستند و طبق مطالعات صورت گرفته مصرف بیش از حد مکمل ویتامین E را با سرطان پروستات مرتبط می دانند، هرچند که این مورد هنوز به طور کامل تایید نشده است.
DHEA (دی هیدرو اپی آندرسترون)
DHEA یک هورمون استروئیدی است که بدن می‌سازد و تبدیل به هورمون‌های جنسی می‌کند. از حدود سن ۳۰ سالگی سطوح این هورمون شروع به کاستن می‌کنند. بعضی از مردها از مکمل‌های DHEA ای مصرف می‌کنند که حاوی یک فرم ترکیبی از دانه سویا هستند. از مزیت‌های شایع شده این مکمل می‌توان به اثرات تقویت‌کننده میل جنسی و تستوسترون اشاره کرد. DHEA می‌تواند مزیت گشادکنندگی عروق را داشته باشد، یعنی می‌تواند جریان خون را افزایش دهد، اما مهم‌ترین دلیل مصرف آن در میان افراد افزایش احتمالی آندورژن یا ترکیب‌های تستوسترون گونه و استروژن است. بنابراین، تصور می‌شود که این مکمل می‌تواند باعث افزایش میل جنسی مردها و زن‌ها می‌شود اما داده‌های زیادی در این زمینه وجود ندارد. مکمل‌های DHEA می‌توانند خطرات دیگری را نیز به بارآورند. از اثرات جانبی مصرف این مکمل‌ها می‌توان به تپش قلب و بدتر شدن سطح کلسترول، یعنی کاهش سطح کلسترول خوب اشاره کرد.» علاوه بر این، مصرف این مکمل‌ها می‌تواند تولید طبیعی DHEA بدن را سرکوب کند. مردها نباید بدون نظارت پزشک خود این مکمل‌ها را مصرف کنند.
از مشکلات احتمالی مصرف این مکمل‌ها می‌توان به واکنش آلرژیکی به مواد تشکیل‌دهنده ناشناخته و آلوده شدن به مواد خطرناکی همچون سرب و آرسنیک اشاره کرد. به طور کلی در همه افراد بسته به شرح حال و وضعیت موجود، مصرف برخی مکمل ها نیاز به مشورت پزشک دارد خصوصا در خانم های باردار، افراد مسن و افراد داری بیماری های زمینه ای خاص. می توانید از طریق مشاوره آنلاین گرین پاس سوالات خود را با پزشکان این مجموعه در حوزه تغذیه و سلامت مطرح کنید و پاسخ متناسب با وضعیت خود را دریافت کنید.
