هر آنچه که نیاز است راجع به واکسن آنفولانزا بدانیم

بهترین راه برای محافظت از خود و عزیزانتان در برابر آنفولانزا (Flu) این است که هر سال واکسن آنفولانزا بزنید. آنفولانزا یک بیماری تنفسی مسری است که می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی، بستری شدن در بیمارستان یا حتی مرگ شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) توصیه می‌کند که همه افراد بالای شش ماه هر سال واکسن آنفولانزا دریافت کنند.
ما در این مقاله به سوالات شما در رابطه با تزریق واکسن آنفولانزا پاسخ می دهیم.
در صورت نیاز شما می توانید برای اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

چرا باید واکسن آنفولانزا بزنیم؟

•    هر سال واکسیناسیون آنفولانزا از ابتلا به این بیماری، مراجعه به پزشک، بستری شدن و مرگ جلوگیری می‌کند.
•    واکسن آنفولانزا همچنین یک ابزار پیشگیرانه مهم برای افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن است. به عنوان مثال، واکسیناسیون آنفولانزا به جلوگیری از بوجود آمدن برخی از مشکلات قلبی در افراد مبتلا به بیماری قلبی کمک می کند.
•    واکسینه کردن زنان باردار به محافظت از آنها در برابر بیماری آنفولانزا و بستری شدن کمک می‌کند و همچنین نشان داده شده است که به محافظت از نوزاد در برابر عفونت آنفولانزا برای چند ماه پس از تولد، قبل از اینکه نوزاد واکسینه شود، کمک می‌کند.
•    یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ نشان داد که واکسن آنفولانزا می‌تواند در کودکان جان آنها را نجات دهد.
•    در حالی که برخی از افرادی که واکسینه می‌شوند ممکن است همچنان بیمار شوند، در چندین مطالعه نشان داده شده که واکسن آنفولانزا شدت بیماری را کاهش می‌دهد.

چرا باید هر سال واکسن آنفولانزا بزنیم؟

•    ویروس‌های آنفولانزا دائماً در حال تغییر هستند، بنابراین ممکن است واکسن‌های آنفولانزا از یک فصل به فصل دیگر به‌روزرسانی شوند تا در برابر ویروس‌هایی که تحقیقات نشان می‌دهد در فصل آینده رایج خواهند بود، محافظت کنند.
•    محافظت شما از یک واکسن آنفولانزا به مرور زمان کاهش می‌یابد. برای بهترین محافظت، واکسیناسیون سالانه لازم است.

آیا واکسن آنفولانزا ایمن است؟

واکسن‌های آنفولانزا سابقه ایمنی خوبی دارند. طی ۵۰ سال گذشته، هزاران میلیون نفر در دنیا به طور ایمن واکسن آنفولانزا دریافت کرده‌اند. تحقیقات گسترده‌ای از ایمنی واکسن‌های فصلی آنفولانزا پشتیبانی می‌کند. هر ساله، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) با همکاری سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای اطمینان از رعایت بالاترین استانداردهای ایمنی واکسن‌های آنفولانزا، کار می‌کند.

عوارض واکسن آنفولانزا در کودکان و بزرگسالان چیست؟

واکسن‌های تزریقی آنفولانزا: واکسن‌های تزریقی با استفاده از ویروس‌های کشته‌شده آنفولانزا (برای واکسن‌های غیرفعال) یا بدون ویروس آنفولانزا (برای واکسن‌های نوترکیب) ساخته می‌شوند. بنابراین، شما نمی‌توانید از واکسن آنفولانزا ، دچار آنفولانزا شوید. برخی از عوارض جانبی خفیف که ممکن است رخ دهد شامل درد، قرمزی و یا تورم در محل تزریق، تب خفیف و درد عضلانی است.
واکسن‌های اسپری بینی آنفولانزا: ویروس‌های موجود در واکسن‌های اسپری بینی آنفولانزا ضعیف شده‌اند و علائم شدیدی که معمولاً با بیماری آنفولانزا همراه است ایجاد نمی‌کنند. در بزرگسالان، عوارض جانبی اسپری بینی ممکن است شامل آبریزش بینی، سردرد، گلودرد و سرفه باشد. در کودکان، عوارض جانبی ممکن است شامل خس‌خس سینه، استفراغ، درد عضلانی و تب نیز باشد.
اگر این مشکلات رخ دهد، معمولاً خفیف هستند و خودبه‌خود برطرف می‌شوند، اما واکنش‌های جدی نیز ممکن است رخ دهد. تقریباً همه افرادی که واکسن آنفولانزا دریافت می‌کنند، هیچ مشکل جدی‌ بعد از تزریق آن ندارند.

چه زمانی باید واکسن آنفولانزا تزریق کنیم؟

شما باید از 15 شهریور تا 15 مهر هر سال واکسن آنفولانزا دریافت کنید. با این حال، تا زمانی که ویروس‌های آنفولانزا در حال گردش هستند، واکسیناسیون باید در طول فصل آنفولانزا ادامه یابد، حتی در ماه آذر یا بعد از آن.

برای دریافت واکسن آنفولانزا کجا مراجعه کنیم؟

توصیه می‌کنیم تزریق این واکسن در مراکز درمانی با حضور کادر درمان صورت گیرد که اگر واکنش آلرژیک اتفاق بیفتد، کنترل و مدیریت شود، همچنین اگر بعد از تزریق این واکسن فرد دچار علائمی مانند قرمزی شدید صورت، تورم صورت، گونه و لب بشود، باید سریعا به پزشک مراجعه کند.

چه کسانی باید واکسن آنفولانزا تزریق کنند؟

•    واکسن‌های آنفولانزا برای بیشتر افراد مناسب هستند.
•    واکسن‌های مختلف آنفولانزا برای گروه‌های سنی متفاوت تأیید شده‌اند. هر فرد باید واکسنی مناسب با سن خود دریافت کند.
•    واکسن‌های آنفولانزا غیرفعال با دوز استاندارد برای افراد بالای ۶ ماه تأیید شده‌اند.
•    برخی واکسن‌ها فقط برای بزرگسالان تأیید شده‌اند. به عنوان مثال، واکسن نوترکیب برای افراد بالای ۱۸ سال و واکسن‌های تقویت‌شده و غیرفعال با دوز بالا برای افراد ۶۵ سال و بالاتر مناسب است.
•    زنان باردار و افرادی که دارای برخی بیماری‌های مزمن هستند باید واکسن آنفولانزا دریافت کنند.
•    افراد مبتلا به آلرژی به تخم‌مرغ می‌توانند هر واکسنی که متناسب با سن و وضعیت سلامتی آنها باشد (چه بر پایه تخم‌مرغ و چه بدون آن) دریافت کنند. از سال ۲۰۲۳-۲۰۲۴، تدابیر اضافی ایمنی برای واکسیناسیون افراد دارای آلرژی به تخم‌مرغ دیگر توصیه نمی‌شود، صرف‌نظر از شدت واکنش قبلی به تخم‌مرغ.

کارشناسان ما در گرین-پایش-سلامت آماده پاسخگویی به سوالات شما در این زمینه می باشند.

چه کسانی نباید واکسن آنفولانزا تزریق کنند؟

•    کودکان زیر ۶ ماه برای دریافت واکسن آنفولانزا خیلی کوچک هستند.
•    افرادی که آلرژی شدید و تهدیدکننده به هر یک از مواد موجود در واکسن دارند (به‌جز پروتئین‌های تخم‌مرغ) نباید آن واکسن را بزنند. این ممکن است شامل ژلاتین، آنتی‌بیوتیک‌ها یا سایر مواد باشد.
•    افرادی که به یک دوز واکسن آنفولانزا واکنش آلرژیک شدید داشته‌اند، نباید دوباره آن واکسن را دریافت کنند و ممکن است نتوانند دیگر واکسن‌های آنفولانزا را بزنند. اگر به واکسن آنفولانزا واکنش آلرژیک شدید داشته‌اید، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید تا مشخص شود آیا واکسیناسیون برای شما مناسب است یا خیر.
•    اگر تا به حال به سندروم گیلن باره (Guillain-Barré Syndrome) مبتلا شده‌اید (یک بیماری شدید که باعث فلج می‌شود)، درباره سابقه این بیماری با پزشک خود صحبت کنید. برخی افراد با سابقه GBS نباید واکسن آنفولانزا دریافت کنند.
•    اگر احساس بیماری می‌کنید، با پزشک خود درباره علائم خود صحبت کنید.

آیا کودکان باید واکسن آنفولانزا بزنند؟

آنفولانزا در کودکان علائم شدیدتری دارد و ممکن است منجر به بیماری‌های خطرناکی همچون ذات‌الریه یا عفونت گوش شود. به همین دلیل والدین باید مراقب کودکان خود باشند و برای تزریق واکسن آنفولانزا برای کودکان اقدامات لازم را انجام دهند.

واکسن آنفولانزا اسپری بینی به چه صورت است؟

واکسن اسپری بینی برای افراد ۲ تا ۴۹ سال تأیید شده است. بسیاری از افراد در این گروه سنی می‌توانند واکسن اسپری بینی دریافت کنند. با این حال، واکسن اسپری بینی برای برخی از گروه‌ها توصیه نمی‌شود، مانند زنان باردار و افرادی با برخی مشکلات پزشکی.
افرادی که نباید واکسن اسپری بینی دریافت کنند:
•    کودکان زیر ۲ سال.
•    بزرگسالان بالای ۵۰ سال.
•    افرادی که به هر یک از مواد تشکیل‌دهنده واکسن اسپری بینی (به‌جز پروتئین‌های تخم‌مرغ) واکنش آلرژیک شدید یا تهدیدکننده زندگی داشته‌اند.
•    افرادی که به هر واکسن آنفولانزا واکنش آلرژیک شدید داشته‌اند.
•    کودکان و نوجوانان ۲ تا ۱۷ سال که داروهای حاوی آسپرین یا سالیسیلات مصرف می‌کنند.
•    افرادی که به علت عوامل مختلف مانند داروها، اختلالات ایمنی مادرزادی یا اکتسابی، عفونت HIV یا عدم وجود طحال سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
•    افرادی که از افراد دارای سیستم ایمنی بسیار ضعیف مراقبت می‌کنند یا با آنها در تماس هستند و این افراد نیاز به محیط محافظت‌شده دارند (یا باید به مدت ۷ روز پس از دریافت واکسن اسپری بینی از تماس با آن افراد خودداری کنند).
•    زنان باردار.
•    کودکان ۲ تا ۴ ساله که آسم دارند یا در ۱۲ ماه گذشته سابقه خس‌خس سینه داشته‌اند.
•    افرادی که دچار نشت مایع مغزی نخاعی هستند (ارتباط و نشت مایع بین فضای اطراف مغز و بینی، گلو، گوش یا هر قسمت دیگر سر).
•    افرادی که دارای ایمپلنت حلزونی گوش هستند.
•    افرادی که اخیراً داروهای ضدویروسی آنفولانزا مصرف کرده‌اند. این به نوع داروی ضدویروسی و زمان آخرین دوز بستگی دارد.
افرادی که باید قبل از دریافت واکسن اسپری بینی با پزشک خود مشورت کنند:
اگر یکی از شرایط زیر را دارید، با پزشک خود صحبت کنید. او می‌تواند کمک کند تا تصمیم بگیرید که آیا واکسیناسیون برای شما مناسب است یا خیر، و بهترین واکسن را برای وضعیت شما انتخاب کند:
•    افراد بالای ۵ سال که آسم دارند.
•    افرادی با شرایط پزشکی زمینه‌ای دیگر که ممکن است آنها را در معرض خطر بالای عوارض شدید آنفولانزا قرار دهد، مانند بیماری‌های مزمن ریوی، قلبی (به‌جز فشار خون بالا)، بیماری کلیوی، کبدی، اختلالات عصبی و عضلانی، اختلالات خونی یا اختلالات متابولیک (مانند دیابت).
•    افرادی که بیماری حاد متوسط یا شدید دارند، با یا بدون تب.
•    افرادی که پس از دوز قبلی واکسن آنفولانزا به سندروم گیلن باره مبتلا شده‌اند.

چه کسانی باید حتما واکسن آنفولانزا دریافت کنند؟

در صورت محدودیت در تأمین واکسن، افراد زیر در الویت دریافت واکسن هستند:
•    کودکان ۶ ماهه تا ۴ ساله 
•    افراد ۵۰ ساله و بالاتر
•    افرادی که دارای بیماری‌های مزمن ریوی (از جمله آسم) یا قلبی-عروقی (به‌جز فشار خون بالا)، کلیوی، کبدی، عصبی، خونی یا اختلالات متابولیکی (از جمله دیابت) هستند.
•    افرادی که به هر دلیلی دچار ضعف سیستم ایمنی شده‌اند، از جمله ضعف سیستم ایمنی ناشی از داروها یا عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی یا همان HIV.
•    افرادی که در دوران بارداری یا دو هفته پس از زایمان در فصل آنفولانزا قرار دارند.
•    کودکان ۶ ماهه تا ۱۸ ساله که داروهای حاوی آسپرین یا سالیسیلات دریافت می‌کنند و ممکن است در معرض خطر ابتلا به سندرم ری (Reye) پس از عفونت ویروسی آنفولانزا باشند.
•    افرادی که در خانه‌های سالمندان و سایر مراکز مراقبت بلندمدت اقامت دارند.
•    افرادی که به چاقی مفرط مبتلا هستند (شاخص توده بدنی [BMI] برابر با ۴۰ یا بالاتر).
•    کارکنان بهداشتی و درمانی.
•    اعضای خانواده و مراقبان کودکان زیر ۵ سال و بزرگسالان ۵۰ ساله و بالاتر.
•    اعضای خانواده و مراقبان افرادی که به علت شرایط پزشکی در معرض خطر بیشتری از ابتلا به بیماری شدید آنفولانزا هستند.

آیا افرادی که به تخم مرغ آلرژی دارند، می توانند واکسن آنفولانزا دریافت کنند؟

افرادی که به تخم‌مرغ حساسیت دارند، می‌توانند هر واکسنی که برای سن و وضعیت سلامتی آنها مناسب است (چه بر پایه تخم‌مرغ و چه بدون آن) دریافت کنند. در گذشته، توصیه می‌شد که افرادی که به شدت به تخم‌مرغ حساسیت دارند (کسانی که علائمی فراتر از کهیر با مواجهه با تخم‌مرغ داشتند) در محیط‌های درمانی سرپایی یا بستری واکسینه شوند. از سال ۲۰۲۳-۲۰۲۴، تدابیر اضافی ایمنی برای واکسیناسیون این افراد دیگر توصیه نمی‌شود، صرف‌نظر از شدت واکنش قبلی به تخم‌مرغ. البته تمامی واکسن‌ها باید در محیط‌هایی تزریق شوند که واکنش‌های آلرژیک به سرعت تشخیص داده و درمان شوند.

کدام واکسن آنفولانزا بهتر است؟ فرانسوی، هلندی یا ایرانی؟

هر ساله انواع واکسن‌های آنفولانزا مناسب با تغییرات جهش ویروس این بیماری ساخته می‌شوند. بهترین واکسن آنفولانزا در حال حاضر از نوع هلندی، فرانسوی یا ایرانی است که باید بر اساس بازه سنی شما انتخاب شوند.
در حال حاضر انواعی از واکسن‌های آنفولانزا در دسترس هستند. بعضی از واکسن‌ها سه ظرفیتی هستند و از شما در برابر سه سویه ویروس محافظت می‌کنند، و بعضی از آن‌ها چهار ظرفیتی هستند و شما را در برابر چهار سویه از این بیماری ایمن می‌سازند.
واکسن‌ آنفولانزا هلندی یا اینفلواک تترا و واکسن آنفولانزا فرانسوی یا گریپ تترا هردو واکسن چهار ظرفیتی هستند و هردو برپایۀ تخم مرغ ساخته شده‌اند. نحوۀ تزریق و نگهداری این دو واکسن نیز مانند هم است.

قیمت واکسن آنفولانزا چقدر است؟

 با وجود اینکه تزریق واکسن آنفولانزا اجباری نیست، اما توصیه می‌کنیم که این کار را انجام بدهید؛ به ویژه اگر دچار بیماری‌های زمینه‌ای هستید. در شهریور امسال (سال 1403) قیمت انواع واکسن های آنفولانزا در داروخانه ها بین 340 تا 400 هزار تومان است.

آیا زنان باردار و یا شیرده می‌توانند  واکسن آنفولانزا تزریق کنند؟

باور غلطی که در مورد واکسن‌ آنفولانزا در بارداری وجود دارد و بزرگترین نگرانی در خانم‌های باردار می باشد، احتمال زایمان زودرس است. در حالی که با دریافت این واکسن، هم بدن مادر و هم بدن نوزاد از این بیماری ایمن می‌شود. 
بنابراین می‌توان گفت واکسن آنفولانزا در بارداری نه تنها خطرناک نیست بلکه ایمنی نسبی برای نوزاد پس از تولد تا ۶ ماهگی ایجاد می‌کند. البته واکسن‌های ضعیف‌شده زنده به شکل اسپری بینی برای زنان باردار توصیه نمی‌شود.
همچنین واکسن آنفولانزا در شیردهی برای محافظت از مادر و انتقال آنتی‌بادی‌های محافظ به کودک، بسیار ضروری است و احتمال ابتلای کودک به آنفولانزا را کاهش می‌دهد.

بعد از تزریق واکسن آنفولانزا چه اقداماتی باید انجام دهیم؟

•    حرکت مداوم دست: پس از تزریق واکسن، دست خود را مرتب حرکت دهید تا جریان خون بهتر شود؛ این کار به کاهش درد کمک می‌کند. 
•    کمپرس سرد: می توانید در ساعات ابتدایی پس از تزریق واکسن از کمپرس سرد در ناحیه تزریق استفاده کنید.
•    انجام فعالیت‌های روزمره: می‌توانید پس از تزریق واکسن فعالیت‌های عادی خود را انجام دهید.
•    استراحت و نوشیدن آب: اگر احساس خستگی یا درد دارید، بهتر است استراحت کنید و مقدار کافی آب بنوشید تا بدنتان سریع‌تر بهبود یابد.
معمولاً در عرض یک یا دو روز حالتان بهتر خواهد شد.

بعد از تزریق واکسن آنفولانزا چه کارهایی را نباید انجام دهیم؟

هیچ محدودیت خاصی برای بعد از دریافت واکسن آنفولانزا وجود ندارد، اما به یاد داشته باشید که:
•    از فشردن یا تحریک محل تزریق خودداری کنید: ممکن است در ناحیه تزریق کمی درد یا حساسیت داشته باشید، بنابراین بهتر است از فشار زیاد یا لمس مکرر آن محل پرهیز کنید.
•    اگر احساس خستگی یا درد دارید، از فعالیت‌های شدید خودداری کنید: اگر بدنتان دچار خستگی یا درد شده، استراحت و آب‌رسانی به بدن می‌تواند مفید باشد.
به‌طور کلی، واکسن آنفولانزا به مراقبت خاصی پس از تزریق نیاز ندارد.

درد بازو پس از واکسیناسیون را چگونه درمان کنیم؟

اگرچه درد بازو پس از واکسن آنفولانزا موقتی است، اما چند کار وجود دارد که می‌توانید در خانه انجام دهید تا به درمان دست درد بعد از واکسن کمک کنید:
•    از کمپرس سرد در محل تزریق استفاده کنید.
•    در طول روز مرتباً دست خود را به اطراف حرکت دهید.
•    بهتر است در صورت بروز خارش و در صورت تایید  پزشک، از آنتی هیستامین استفاده کنید.
این موضوع را در نظر داشته  باشید که التهاب موضعی برای ایجاد یک پاسخ ایمنی شدید مفید است و داروهای ضد التهابی ممکن است این پاسخ مفید را کاهش دهند.

چه مدت پس از تزریق واکسن آنفولانزا بدن ایمن می شود؟

حدود دو هفته پس از تزریق واکسن آنفولانزا طول می‌کشد تا بدن شما آنتی‌بادی تولید کرده و در برابر ویروس آنفولانزا ایمنی پیدا کند. به همین دلیل، بهتر است واکسن را قبل از شروع گسترش ویروس‌های آنفولانزا در جامعه دریافت کنید تا محافظت کافی داشته باشید.

در پایان به شما یادآوری می کنیم که دریافت واکسن سالانه آنفولانزا (Flu) بهترین راه برای محافظت از خود و عزیزانتان در برابر این بیماری است. اگر در معرض خطر بالاتری برای عوارض جدی آنفولانزا قرار دارید، واکسیناسیون آنفولانزا برای شما اهمیت ویژه‌ای دارد. با دریافت واکسن، خطر ابتلا به آنفولانزا و همچنین بستری شدن یا حتی مرگ بر اثر آن را کاهش می‌دهید.

کارشناسان ما در گرین-پایش-سلامت آماده پاسخگویی به سوالات شما در این زمینه می باشند.