سزارین یک روش جراحی است که برای به دنیا آوردن نوزاد از طریق ایجاد برش در شکم استفاده می شود. پزشک شما ممکن است این جراحی را در شرایط خاصی توصیه کند، مانند زمانی که سلامت فرد باردار یا جنین در معرض خطر است. سزارین ممکن است برنامه ریزی شده یا به صورت اورژانسی انجام شود. اغلب، پزشکان از بی حسی اپیدورال یا نخاعی در طول سزارین استفاده می کنند. به این دلیل است که استفاده از این نوع بی حسی منطقه ای به شما این امکان را می دهد که برای تولد نوزاد خود بیدار و هوشیار باشید. سزارین می تواند یک عمل نجات دهنده باشد، اما مانند همه جراحی ها، خطراتی نیز دارد.
هدف از سزارین
سزارین می تواند جراحی های نجات دهنده ای باشد که پزشکان معمولاً در مواقع اضطراری یا شرایطی انجام می دهند که در غیر این صورت یک نوزاد سالم به دنیا نمی آمد. از آنجایی که سزارین یک جراحی بزرگ است، کالج آمریکایی متخصصین زنان و زایمان (ACOG) توصیه می‌کند که برای موقعیت‌هایی که از نظر پزشکی ضروری هستند، استفاده شود. این موقعیت ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
• ضربان قلب غیر طبیعی جنین
• بارداری چند قلو
• جفت سرراهی (جفت روی دهانه رحم قرار دارد)
• جفت آکرتا (جفت بیش از حد عمیق در دیواره رحم رشد می کند)
• جنینی که برای به دنیا آمدن واژینال بزرگتر از آن است
• جنین در وضعیت نامطلوب (بریچ یا عرضی)
• عفونت HIV
• عفونت تبخال فعال
• دیابت
• فشار خون بالا
به گفته ACOG، افزایش شدید میزان سزارین بین سال‌های ۱۹۹۶ و ۲۰۱۱ بدون کاهش همزمان در مرگ و میر مادر و نوزاد نشان می‌دهد که سزارین بیش از حد مورد استفاده قرار گرفته است. این سازمان نگران افزایش نرخ سزارین در سطح جهان است و می‌داند که همه سزارین‌ها به دلایل پزشکی انجام نمی‌شوند. در واقع تنها ۲.۵ درصد از سزارین ها بر اساس درخواست فرد باردار انجام می شود. در این شرایط، ACOG موارد زیر را توصیه می کند:
• پزشکان باید به افراد باردار در مورد گزینه های دیگر از جمله بیهوشی در دسترس برای زایمان طبیعی توصیه کنند.
• اگر فردی هنوز تمایل به جراحی انتخابی دارد، باید در هفته ۳۹ یا بعد از آن رخ دهد.
سزارین با روش‌ها و برش‌های مختلف روی پوست و رحم با توجه به شرایط و وضعیت قرارگیری جنین انجام می‌شود، اما از روی برش پوست هیچ‌گاه نمی‌توان به برش رحم پی برد.
سزارین کلاسیک با برش طولی
این روش در زایمان‌های زودتر از موعد که هنوز بخش تحتانی رحم تشکیل نشده است یا مشکلاتی مانند چسبندگی در پایین رحم، استفاده می‌شود. در این روش یک برش در خط وسط و برش طولی رحم یک فضای بزرگ برای زایمان ایجاد می‌شود. امروزه به دلیل عوارض آن به ندرت از این روش استفاده می‌شود.
سزارین با برش عرضی
در این روش با یک برش عرضی بالای مثانه مادر را در معرض عوارض کمتری قرار می‌دهند. در این روش خونریزی و عوارض زودرس و دیرس برای مادر کمتر می‌شود، هم‌چنین احتمال زایمان واژنی بعد از سزارین در حاملگی بعدی وجود دارد.
سزارین اصلاح‌شده
این روش تقریباً از سال ۱۹۹۰ در سراسر جهان استفاده می‌شود. از مزایای این روش بهبود سریع مادران بعد از عمل جراحی است. با این حال خطر ابتلا به جدا شدن جفت و پارگی رحم در بارداری‌های بعدی وجود دارد.
سزارین و هیسترکتومی
در موارد خونریزی شدید و مقاوم به درمان یا زمانی که جفت از رحم جدا نمی‌شود، برای نجات جان مادر مجبور خواهند شد بعد از سزارین رحم را بردارند.
مانند تمام اقدامات پزشکی، سزارین با خطرات خاصی همراه است. برخی از خطرات مختص فردی است که زایمان می کند و برخی دیگر برای نوزاد. خطرات برای فرد باردار عبارتند از:
• از دست دادن خون
• لخته شدن خون
• آسیب به روده یا مثانه
• آمبولی مایع آمنیوتیک
• واکنش به بیهوشی
خطرات برای نوزاد عبارتند از:
• افزایش احتمال ابتلا به آلرژی و آسم
• کاهش تنوع میکروبیوم روده
مهم ترین خطر سزارین خطری است که برای بارداری های آینده ایجاد می کند. هرچه تعداد سزارین‌های فرد بیشتر باشد، خطر ابتلا به عوارض بیشتر می‌شود. خطرات حاملگی آینده عبارتند از:
• پارگی رحم
• مشکلات جفت
• حاملگی خارج از رحم، بارداری که در خارج از رحم اتفاق می افتد.
• مرده زایی
• زایمان زودرس، که نوزاد قبل از هفته ۳۷ بارداری متولد می شود.
از جمله مزایای سزارین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• کاهش آسیب های وارده به واژن
• کاهش احتمال افتادگی عضلات کف لگنی
رعایت نکات لازم برای بهبود پس از سزارین
اغلب زنان حداکثر ۴۸ ساعت پس از سزارین مرخص می‌شوند. البته بهبود کامل ممکن است چهار هفته یا بیشتر طول بکشد. برخلاف سزارین، مادرانی که زایمان طبیعی داشته‌اند معمولاً در عرض ۲۴ ساعت مرخص می‌شوند و در مدت یک تا دو هفته می‌توانند فعالیت‌های روزمرۀ خود را از سر بگیرند. قبل از مرخص شدن، پرستار نحوه مراقبت از بخیه‌ها، مراحل بهبود و مواردی را که باید برای آنها با پزشک خود در تماس باشید به شما اطلاع می‌دهد. اگر عمل سزارین انجام داده‌اید، بهتر است موارد زیر را تا بهبود کامل رعایت کنید:
• در ناحیۀ پایین شکم درد خواهید داشت و ممکن است یک تا دو هفته ناچار به استفاده از داروهای مسکن باشید.
• همانند زایمان طبیعی، در سزارین نیز تا چند هفته خونریزی خواهید داشت ولی این خونریزی به تدریج کم خواهد شد. از نوار بهداشتی استفاده و از به کار بردن تامپون‌ها داخل واژن خودداری کنید.
مشاوره پزشکی گرین پایش
اگر فکر می کنید ممکن است نیاز به سزارین داشته باشید، ممکن است احساس نگرانی کنید. مطمئن باشید در حالی که سزارین یک جراحی بزرگ است، اما یک جراحی رایج نیز هست. علاوه بر این، برای برخی از افراد، ایمن ترین راه برای زایمان است. مهم ترین خطر سزارین خطری است که برای بارداری آینده شما ایجاد می کند. به خاطر داشته باشید که این خطرات هر چه بیشتر جراحی سزارین داشته باشید، افزایش می یابد. بنابراین اگر قبلاً سزارین کرده اید، ممکن است بخواهید با پزشک خود صحبت کنید تا ببیند آیا کاندید مناسبی برای زایمان طبیعی بعد از سزارین (VBAC) هستید یا خیر.