ویروس نیپا عامل همه گیری بعد از کرونا چیست و چه خطراتی دارد؟

نیپا از گروه پارامیکسوویروس‌ها است. این ویروس با نوعی ویروس انسانی به نام ویروس پاراآنفلوآنزا انسانی مرتبط است (ویروس پاراآنفلوآنزا انسانی یکی از ویروس‌هایی است که موجب سرماخوردگی می‌شود). ویروس نیپا (NiV) یک بیماری مشترک بین انسان و حیوانات است، به این معنی که از طریق حیوانات به انسان منتقل می شود. اولین شیوع شناخته شده در مالزی و سنگاپور در سال ۱۹۹۹ اتفاق افتاد. در حال حاضر، شیوع در سایر نقاط آسیا مانند بنگلادش و هند رایج است. فقط ۱۰ درصد از افراد مبتلا به نیپا، ویروس را به دیگران منتقل می کنند، اما کارشناسان مطمئن نیستند که چه چیزی ممکن است بر انتقال آن توسط کسی تأثیر بگذارد. این ویروس می تواند طیف وسیعی از علائم را در افراد ایجاد کند و موارد می تواند از خفیف تا کشنده متغیر باشد.

تاریخچه ویروس نیپا

 وقتی لینی پوتوسری، پرستاری در کرالا، در جنوب هند، متوجه شد که او بر اثر ویروس نیپا در حال مرگ است، یادداشتی برای همسرش نوشت. "فکر نمی کنم بتوانم دوباره شما را ببینم. متاسفم. لطفا فرزندانمان را خوب تربیت کن.» لینی چندین روز و شب را صرف مراقبت از یک خانواده سه نفره کرده بود که با بیماری مشابه آنسفالیت که پزشکان قبلاً هرگز آن را ندیده بودند به بیمارستان مراجعه کرده بودند. تنها خوش شانسی این بود که یک آزمایشگاه بزرگ در ایالت به تازگی توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده (CDC) برای تشخیص نیپا آموزش دیده بود و ویروس به سرعت شناسایی شد.
شیوع آن در سال ۲۰۱۸ باعث مرگ ۱۷ نفر از ۱۹ مبتلا، نرخ مرگ و میر ۸۹ درصدی شد. کرالا به سرعت پاسخ داد و یک افسر بهداشتی آموزش دیده در مورد پروتکل‌های شیوع ابولا برای اطمینان از اینکه کل ایالت بیماران مشکوک به نیپا را ایزوله می‌کند، به آنجا فرستاد. آنها همچنین پروتکل ها را برای کارکنان بهداشتی تقویت کردند. سپس در سال ۲۰۱۹، هنگامی که کرالا مورد دیگری را در یک دانش آموز جوان مشاهده کرد، یک سیستم ردیابی تماس گسترده را به کار گرفت که توانست به سرعت ۳۲۹ نفر را که با بیمار در تماس بودند آزمایش کند و از شیوع بیشتر جلوگیری کند. مرگ و میر وجود نداشت. اما همه مناطق منابع کرالا را ندارند. اگر ویروس به سایر نقاط هند و فراتر از آن سرایت کند، پتانسیل گسترش آن به یک بیماری همه گیر زیاد است. میزان بالای مرگ و میر گاهی اوقات واقعاً می‌تواند از گسترش بیماری‌ها جلوگیری کند، زیرا می‌تواند به این معنا باشد که یک بیمار قبل از اینکه فرصتی برای انتقال آن به دیگران داشته باشد می‌میرد، اما اگر ویروس جهش پیدا کند تا راحت‌تر بین افراد پخش شود، نتیجه آن به احتمال زیاد کاملا ویرانگر خواهد بود.

ویروس نیپا چگونه انتشار می یابد؟

خفاش های میوه خوار آلوده که به آنها روباه پرنده نیز می گویند، میزبان این ویروس هستند. خفاش ها می توانند آن را به حیوانات دیگر مانند خوک، اسب، بز، گوسفند، گربه و سگ گسترش دهند. و آن حیوانات یا خود خفاش ها نیز می توانند آن را به مردم انتقال دهند. هنگامی که یک عفونت اولیه از حیوان به انسان وجود دارد، انتقال از انسان به انسان امکان پذیر است. ویروس نیپا از طریق:

شیوع نیپا در سال ۱۹۹۹ خوک ها و انسان ها را تحت تاثیر قرار داد. نزدیک به ۳۰۰ نفر مبتلا شدند و بیش از ۱۰۰ نفر جان باختند.

علائم ویروس نیپا چیست؟

برخی از افراد مبتلا به ویروس نیپا بدون علامت هستند، به این معنی که آنها اصلاً متوجه هیچ علامتی نمی شوند. موارد دیگر می تواند جدی تر باشد. علائم ویروس نیپا معمولاً در عرض ۴ تا ۱۴ روز پس از تماس ظاهر می شوند و عبارتند از:

همچنین ممکن است با تشنج و آنسفالیت یا تورم مغزی همراه باشد که باعث مشکلاتی مانند بی‌حسی، خواب آلودگی و گیجی می‌شود. در عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت، فرد ممکن است به کما برود. تخمین زده می شود که این ویروس در ۴۰ تا ۷۵ درصد موارد کشنده است. در برخی افراد، ویروس می تواند باعث عفونت های خفته یا نهفته شود. این بدان معنی است که علائم یا مرگ ممکن است ماه ها یا حتی سال ها پس از تماس با ویروس رخ دهد. اکثر افراد مبتلا به نیپا که از آنسفالیت جان سالم به در می برند، بهبودی کامل پیدا می کنند. برخی ممکن است عوارض جانبی طولانی مدتی مانند تشنج یا تغییرات شخصیتی داشته باشند.

ویروس نیپا چگونه تشخیص داده می شود؟

از آنجایی که علائم اولیه ویروس می تواند علائم بیماری های دیگر نیز باشد، پزشکان به ندرت در ابتدا نیپا را تشخیص می دهند. اما اگر علائم بیشتری را نشان می‌دهید یا اگر در منطقه‌ای بوده‌اید که نیپا شایع است، پزشک ممکن است آن را از طریق آزمایش‌های زیر تشخیص دهد:

درمان ویروس نیپا چیست؟

هیچ دارو یا واکسنی وجود ندارد که مستقیماً عفونت ویروس نیپا را درمان کند. پزشکان به جای آن از مراقبت های حمایتی استفاده می کنند. این بدان معنی است که آنها بر استراحت، هیدراتاسیون و درمان علائم خاص در حین وقوع تمرکز می کنند. محققان در حال بررسی درمان‌های ویروس نیپا هستند که سیستم ایمنی را درگیر می‌کند، به نام آنتی‌بادی‌های مونوکلونال. کارشناسان همچنین رمدسیویر، یک داروی ضد ویروسی را در پستانداران آلوده مطالعه کردند اما نتایج هنوز قطعی نیست. همچنین پزشکان از ریباویرین ضد ویروسی برای درمان تعداد کمی از افراد در طول شیوع اولیه مالزی استفاده کردند. اما مشخص نیست که چقدر خوب کار می کند.

چگونه از ویروس نیپا جلوگیری کنیم؟

از آنجایی که هیچ واکسنی علیه نیپا وجود ندارد، کلید کاهش میزان عفونت در مردم از طریق آگاهی است. این شامل پرهیز از تماس با افراد آلوده و شستن مرتب دست‌ها، به‌ویژه پس از ملاقات با فرد بیمار است. بهترین راه برای جلوگیری از هر گونه شیوع این است که در ابتدا آن را قطع کنید. کارشناسان تمیز کردن و ضدعفونی منظم و کامل مزارع حیوانات را توصیه می کنند. در صورت شیوع، مناطق دارای حیوانات باید فوراً به قرنطینه بروند. در مناطقی که ویروس شایع است، گروه های بهداشت عمومی نیز توصیه می کنند:

گاهی اوقات، ممکن است لازم باشد حیوانات آلوده از بین بروند. برای کاهش خطر انتقال به انسان. کارشناسان باید بقایای حیوان را با دقت دفن یا سوزانده تا احتمال شیوع بیشتر کاهش یابد.

آیا ویروس نیپا می تواند سبب همه گیری بعدی باشد؟

شیوع اخیر ویروس نیپا در هند این سؤال را ایجاد کرده است که آیا دنیا باید آن را به‌عنوان تهدیدی برای آینده درنظر بگیرد و از حالا شروع به ایجاد دفاع‌هایی دربرابر آن کند. ویروس نیپا اولین‌بار در سال ۱۹۹۸ در مالزی شناسایی شد. مواردی مانند مرگ اخیر پسری در ایالت کرالا در هند موجب این نگرانی‌ها شد که ویروس می‌تواند جهش پیدا کند و کارآیی بیشتری در انتقال به دست آورد و موجب گسترش بیشتر در جامعه شود. محققان در پاسخ به این سوال می گویند: این همه گیری عمومی اتفاق نمی‌افتد، عمدتا به این دلیل که پروتئین‌هایی که ویروس نیپا از آن برای ورود به سلول‌ها استفاده می‌کند، یعنی گیرنده‌ها، در مغز و بافت‌های عصبی مرکزی متمرکز هستند. عفونت نیپا در بیشتر موارد با ایجاد انسفالیت حاد موجب مرگ می‌شود، زیرا ویروس به بهترین نحو در بافت‌هایی تکثیر پیدا می‌کند که راحت‌تر می‌تواند وارد سلول‌ها شود. این ویروس تا حدود کمتری در عروق خونی تکثیر می‌شود که مسیری را مهیا می‌کند تا ویروس از مواد غذایی مصرفی به سیستم عصبی برود. اما اولویت سیستم عصبی همچنین نشان می‌دهد که چرا انتقال پیشرونده محدود است. ویروس به‌راحتی نمی‌تواند از آنجا منتقل شود.
مطمئنا یک فرد بسیار بیمار ویروس را همه‌جا خواهد داشت، اما مانند ویروس ابولا ویروس به‌طور کارآمد از مسیر تنفسی منتقل نمی‌شود و به لمس یا انتقال مایعات بدن نیاز دارد. برای آلوده کردن افراد دیگر به تماس بسیار نزدیک نیاز است. احتمال اینکه ویروس تغییر پیدا کند تا بتواند در دستگاه تنفسی فوقانی تکثیر شود، جایی که از آن قطعا قدرت انتقال بیشتری خواهد داشت، اندک است و درحالی‌که پتانسیل دنیاگیری را حذف نمی‌کند، احتمال آن را به حد قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. ایان جونز (استاد ویروس‌شناسی دانشگاه ریدینگ انگلیس و نویسنده مطلب)، معتقد است که نیپا با خطر بالای ایجاد دنیاگیری همراه نیست و الگوی شیوع احتمالا به همین شکل می‌ماند. درعوض، همان‌طور که در مقاله‌های دیگر بحث شده است، باید اطمینان حاصل کنیم که نظارت، افزایش آگاهی و اقدامات بهداشت عمومی مؤثر وجود دارد و دنبال می‌شود. چنین اقداماتی تأثیر بسیار بیشتری روی کنترل موارد ویروس نیپا در آینده نزدیک خواهند داشت.