MRI یا به عبارتی تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (Magnetic Resonance Imaging) نوعی تکنیک پزشکی تصویربرداری می‌باشد که در واقع از میدان مغناطیسی و امواج رادیویی تولید شده به واسطۀ رایانه جهت تهیه و تولید تصاویر دقیق از بافت‌ها و اندام‌ها در بدن استفاده می‌کند. اکثراً دستگاه‌های MRI آهنرباهای بزرگ و دایره‌شکلی دارند که بیمار در داخل آن قرار می‌گیرد، یک میدان مغناطیسی مولکول های آب درون بدن بیمار را ترسیم می نماید، سپس امواج رادیویی باعث می شوند که این اتم ها سیگنال های ضعیفی تولید کنند که از آن برای ایجاد تصاویر مقطعی استفاده می شود. دستگاه MRI همچنین قادر به تولید تصاویر سه‌بعدی می‌باشد که از زاویه‌های مختلفی قابل مشاهده هستند. با این روش می‌توان تصاویر بافت های درونی بدن را مشاهده نمود و بیماری های اعضاء مختلف بدن را تشخیص داد. در روش های تصویر برداری با اشعه ایکس مثل رادیوگرافی ساده یا سی تی اسکن، بدن تحت تابش مقدار مشخصی اشعه یونیزه قرار می‌گیرد که اگر مقدار این اشعه از حد مشخصی بیشتر باشد، قادر است اختلالاتی در کارکرد سلول‌ها ایجاد کند اما در MRI از اشعه ایکس استفاده نمی‌شود، درنتیجه MRI نسبت به رادیوگرافی و سی تی اسکن بسیار کم ضررتر می‌باشد.

دستگاه MRI به شکل یک لوله با دو انتهای باز است. بیمار به روی یک میز متحرک قرار خواهد گرفت و در واقع آن قسمتی از بدن که نیاز است مورد ارزیابی قرار بگیرد می‌بایست به داخل لوله وارد شود و کل بدن وارد دستگاه نمی شود. یک تکنسین رادیولوژیست، بیمار را از اتاقی دیگر ارزیابی می‌کند و بیمار با استفاده از میکروفون می‌تواند با شخص صحبت نموده. درصورتی که بیمار ترس از فضای بسته داشته باشد، دارویی به او می‌دهند تا خواب آلود شود و اضطراب کمتری حین کار داشته باشد. حین اسکن MRI قسمت داخلی آهنربای دستگاه صدای ضربه مکرری را ایجاد می کند که ممکن است به بیمار گوشی هایی بدهند تا بتواند نویز را مسدود نماید.

گاهی ماده ای حاجب که معمولاً گادولینیوم می‌باشد از طریق تزریق وریدی به رگ های دست یا بازوی بیمار تزریق می شود که این کار باعث ایجاد کنتراست شده و یکسری جزئیات را تقویت می کند. در موارد نادری گادولینیوم موجب ایجاد واکنش های آلرژیک می گردد. مدت زمان انجام MRIاز ۱۵ دقیقه تا یک ساعت متغیر است و بیمار می‌بایست در زمان انجام اسکن به صورت کاملاً بی حرکت در دستگاه قرار بگیرد، زیرا حرکت بیمار می‌تواند تصاویر حاصله را تار نماید.

انواع ام آر آی

MRI قلب و عروق خونی

MRI مغز و نخاع

MRI مفاصل و استخوان‌ها

MRI سینه

MRI سایر ارگان های داخلی

MRI چگونه انجام می شود؟

در MRI، بیمار درون یک میدان مغناطیسی بسیار قوی قرار می گیرد. این میدان در واقع باعث می‌شود محور چرخش پروتون های هسته اتم‌ها، مخصوصاً پروتون‌هایی که در هسته مولکول های آب قرار دارند در همه بافت‌های بدن در امتداد خطوط میدان مغناطیسی MRI قرار بگیرند. پس از آن امواج رادیویی خاصی به سمت بدن بیمار تابیده می‌شود، این امواج که بصورت پالس فرستاده می‌شوند سبب تغییر محور چرخش پروتون ها می‌شوند. با اتمام پالس های رادیویی، محور چرخش پروتون مجدد در امتداد خطوط میدان مغناطیس بر می‌گردند. این بازگشت موجب سبب ایجاد یک موج الکترومغتاطیسی جدید می‌شود، این امواج رادیویی ثانویه که از همۀ پروتون‌ها ساطع می شوند توسط گیرنده های دستگاه MRI دریافت و به کامپیوتر ارسال می‌گردد. در کامپیوتر امواج به سرعت تحلیل می‌شود و تصاویری برمبنای این تحلیل‌ها ساخته می‌شود که پزشک می‌تواند آن‌ها را روی مانیتور دستگاه ببیند. در کامپیوتر MRI مشخص می‌گردد چه جاهایی از بدن امواج رادیویی بیشتری از خودشان ساطع کرده اند. هرچه شدت این امواج دریافتی از نقطه‌ای از بدن بیشتر باشند در واقع نشانۀ تراکم بیشتر پروتون در آن نقطه بوده و از آن جایی که  فراوان ترین اتم بدن که پروتون دارد اتم هیدروژنی است که در مولکول‌های آب قرار دارد، بنابراین هر نقطه‌ای که موج رادیویی بیشتری ارسال نموده در واقع آب بیشتری داشته است.

پس از اتمام مراحل اسکن، کامپیوتر تصاویر بصری از ناحیه مورد نظر تولید می کند که این تصاویر توسط رادیولوژیست تفسیر می‌شود و یافته ها برای تصمیم گیری هرچه دقیق‌تر و بهتر به پزشک ارائه می‌شوند، پزشک در مورد یافته های مهم با شما صحبت نموده و تصمیم گیری خواهد کرد.

آمادگی های لازم قبل از انجام MRI

مصرف غذا و داروهای شخصی قبل از انجام تصویربرداری MRI هیچ مشکلی ایجاد نخواهد کرد. مگر اینکه دستور خاصی از طرف پزشک داده شود. مواردی شامل پروتز، سمعک، لوازمات آرایشی که شامل ذرات فلزی باشند، جواهرات، عینک، ساعت و کلاه گیس که بر تصویربرداری مغناطیسی تاثیر می‌گذارند می‌بایست حذف شوند و از بیمار خواسته می‌شود تا لباس هایش را با لباس مخصوصی که به او می‌دهند تعویض نماید. همچنین در صورت داشتن مواردی همچون پمپ انسولین، دریچه‌های مصنوعی قلب، وجود گلوله یا پروتز در درون بدن، حلزون گوش و ... می‌باید حتماً مسئول تصویربرداری را آگاه کرد.