سی تی اسکن (CT Scan) یا توموگرافی کامپیوتری (Computed Tomography scan) از روش های پیشرفته در تصویربرداری پزشکی بشمار می آید. این اسکن در واقع با گرفتن چندین پرتوی X از زوایای مختلف انجام می‌شود، سپس از تمام پرتوهای ایکس در ایجاد یک تصویر سه بعدی استفاده می‌شود. یک کامپیوتر تمام این پرتوهای مختلف در زوایای متفاوت را بررسی نموده و تصاویر را جهت ایجاد یک مدل سه بعدی از اندام های داخلی ترکیب می‌نماید. تصاویر CT اطلاعات دقیق‌تر و بهتری را نسبت به تصاویر عادی اشعه X ارائه می دهند زیرا می توانند رگ‌های خونی، بافت‌های نرم و استخوان‌ها را در تمام قسمت‌های بدن نشان دهند. همچنین از سی تی اسکن‌ها می‌توان برای کاربردهای غیر پزشکی نیز استفاده کرد مثلاً در تحقیقات دیرینه شناسی یا علم مواد سی تی اسکن‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کنند.
این دستگاه به شکل یک دایره یا دونات بزرگ بوده و بیمار روی یک تخت باریک قرار گرفته و از طریق دهانه داخل تونل وارد دستگاه می شود. همچنین تسمه ها و بالش‌هایی وجود دارد که ممکن است به بیمار جهت ثابت ماندن در یک وضعیت کمک کند، سپس دستگاه اشعه X دور بیمار می‌چرخد و با هر بار چرخش دستگاه تصاویر مقطعی زیادی از بدن فرد ایجاد می شود. تختی که بیمار روی آن قرار می‌گیرد تا پایان انجام اسکن چندین میلی‌متر حرکت خواهد کرد. مدت زمان انجام اسکن ممکن است ۲۰ دقیقه تا یک ساعت طول بکشد. گاهی ممکن است رادیوگراف از شما بخواهد که نفس خود را چند لحظه حبس کنید و سپس بعد از پایان یافتن تصویر برداری بیمار می تواند به حالت عادی بازگردد.
بسته به نیاز و تجویز پزشک تصاویر CT Scan می‌توانند به دلایلی همچون؛ مشخص کردن محل یک تومور، لخته خون یا عفونت، تشخیص بیماری‌های قلبی و توده های کبدی و سرطان، جهت راهنمایی برای روش‌هایی مثل پرتو درمانی و جراحی بیوپسی، تشخیص خونریزی‌ها و آسیب های داخلی، تمایز میان سکته مغزی، ایسکمیک یا هموراژنیک، تشخیص اختلال‌های ماهیچه‌ای و استخوانی مثل شکستگی ها و تومورهای استخوانی و همچنین نظارت بر میزان اثربخشی بعضی از درمان‌ها مثل درمان های سرطان انجام شوند.
در بعضی موارد جهت تشخیص آسان‌تر ناهنجاری‌ها، امکان دارد به بیمار مادۀ کنتراست داده شود تا به برجسته نمودن نواحی از بدن او کمک کند. محلول‌های حاوی مواد حاجب مثل باریم یا ید، با توجه به بافت هدف، به شکل خوراکی، رکتال یا مستقیم به جریان خون وارد می شوند. مواد موجود در این محلول‌ها با تغییر موقت تعامل پرتوهای X با بعضی بافت های بدن، سبب می شوند تا این بافت‌ها در تصویر حاصل از آن متفاوت شوند. در واقع ماده‌ی کنتراست، اشعه X را مسدود نموده و روی تصاویر سفید به نظر می رسد که می تواند رگ های خونی ساختارها را نشان دهد. همانطور که گفته شد
این مواد ممکن است که به شیوه‌های متفاوتی به بیمار داده شوند :
شکل خوراکی
در صورتی که اسکن از معده یا مری بیمار نیاز باشد، ممکن است نیاز به نوشیدن مایعی باشد که حاوی ماده حاجب بوده و به رادیولوژیست کمک می‌کند تا دستگاه گوارش شامل معده، روده بزرگ و کوچک را تشخیص دهد و ناهنجاری های آن‌ها را مشاهده نموده و این ساختارها را از دیگر ساختارهای درون شکم تمایز دهد.
شکل رکتال
در این حالت یک ماده حاجب در روده بیمار وارد شده تا به تجسم روده کمک نماید. این روش می تواند کمی احساس نفخ در بیمار ایجاد کند که کمی آزاردهنده است.
شکل تزریقی
این مواد همچنین می‌توانند از طریق ورید در بازوی بیمار تزریق شوند تا به رگ های خونی، کیسه صفرا، مجاری ادراری و کبد شما کمک کنند تا تصاویر با وضوح بیشتر گرفته شوند. با تزریق این مواد ممکن است طعمی فلزمانند در دهان ایجاد شود که می‌تواند کمی احساس گرما در بدن بیمار ایجاد نماید.
نکات مهم تصویربرداری سی تی اسکن
محلی از بدن بیمار که از آن تصویربرداری می‌شود نباید حاوی هیچ گونه اشیای فلزی باشد زیرا وجود فلزات کیفیت تصاویر را کاهش می‌دهد. مثلاً اگر سی تی اسکن از دست انجام می‌شود بیمار می‌بایست انگشتر را از دست خود خارج کند یا اگر از تنه بیمار تصویربرداری می‌شود باید لباس هایی که روی آن‌ها گیره‌های فلزی دارند را از تن خارج نمود. به همین دلیل لباس های ساده و یک بار مصرفی قبل از تصویربرداری به بیمار داده می‌شود تا از آن‌ها استفاده کند.