آنتی بیوتیک ها در دهه ۱۹۴۰ پس از کشف پنی سیلین (اولین آنتی بیوتیک) در کپک، توسط دانشمند انگلیسی، الکساندر فلمینگ، مورد استفاده گسترده تری قرار گرفتند. قبل از اینکه فلمینگ آزمایش پنی سیلین را آغاز کند، بسیاری از مردم به دلیل عفونت های باکتریایی رایج جان خود را از دست دادند. امروزه استفاده از آنتی بیوتیک ها برای اکثر افراد بی خطر و موثر است. آنها معمولاً برای درمان عفونت های باکتریایی رایج مانند گلودرد استرپتوکوکی و عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) تجویز می شوند.
انواع آنتی بیوتیک ها
آنتی بیوتیک ها بر اساس نحوه عملکرد و نوع بیماری که درمان می کنند به چند دسته تقسیم می شوند. کلاس های آنتی بیوتیک ها عبارتند از:
• سفالوسپورین ها مانند سفالکس (سفالکسین)
• بتالاکتام های با فعالیت افزایش یافته، مانند آگمنتین (آموکسی سیلین با کلاولانات)
• لینکوزامیدها، مانند کلئوسین (کلیندامایسین)
• ماکرولیدها مانند زیتروماکس (آزیترومایسین) و اریتروسین (اریترومایسین)
• فلوروکینولون ها مانند سیپرو (سیپروفلوکساسین)
• داروهای ضد عفونت ادراری مانند فورادانتین (نیتروفورانتوئین)
• تتراسایکلین ها مانند سومایسین (تتراسایکلین) و ویبرامایسین (داکسی سایکلین)
آنتی بیوتیک ها را می توان به روش های مختلف مصرف کرد، از جمله:
• خوراکی (از طریق کپسول، مایعات یا قرص)
• تزریق
• داخل وریدی (از طریق یک لاین داخل وریدی)
چه زمانی آنتی بیوتیک ها تجویز می شوند؟
هر زمان که بیماری دارید نیازی به مصرف آنتی بیوتیک نیست. آنتی بیوتیک ها در درمان برخی عفونت های باکتریایی مانند:
• گلودرد استرپتوکوکی: عفونت باکتریایی گلو توسط استرپتوکوک پیوژنز گروه A.
• سیاه سرفه: عفونت ناشی از باکتری Bordetella pertussis که با واکسن قابل پیشگیری است.
• برخی از عفونت های مقاربتی: از جمله سوزاک، کلامیدیا و سیفلیس.
• برخی از موارد پنومونی: عفونت ریه که ممکن است باکتریایی باشد، از جمله توسط استرپتوکوک پنومونیه و هموفیلوس آنفلوآنزا.
• سپسیس: واکنش کل بدن به عفونت جریان خون.
آنتی بیوتیک ها نمی توانند عفونت های ویروسی را درمان کنند
ممکن است مصرف آنتی بیوتیک در زمان بیماری وسوسه انگیز باشد. اما آنتی بیوتیک ها شرایط ناشی از ویروس ها را درمان نمی کنند، مانند:
• آنفولانزا
• سرماخوردگی
• احتقان و آبریزش بینی
• سرفه
• اکثر موارد برونشیت (التهاب مجاری هوایی بزرگ)
عفونت های ویروسی اغلب بدون مداخله پزشکی از بین می روند، یا نیاز به داروهای ضد ویروسی یا سایر اشکال درمان ندارند. پزشک می تواند به شما کمک کند تصمیم بگیرید که چه درمانی برای عفونت شما مناسب و موثر است. همچنین، آنتی بیوتیک ها فقط برای مبارزه با عفونت های باکتریایی خاص عمل می کنند. آنها در درمان همه بیماری های ناشی از باکتری، از جمله برخی عفونت های گوش و بیشتر عفونت های سینوسی، موثر نیستند.
مشکل مقاومت آنتی بیوتیکی
عفونتهای مقاوم به آنتیبیوتیک ممکن است زمانی رخ دهند که آنتیبیوتیکها نتوانند باکتریهای خاصی را از بین ببرند. مقاومت آنتی بیوتیکی می تواند عوارض جدی برای سلامتی، مانند نارسایی اندام ایجاد کند. در برخی موارد حتی ممکن است کشنده باشد. سالانه بیش از ۲.۸ میلیون عفونت مقاوم به آنتی بیوتیک در ایالات متحده وجود دارد که منجر به مرگ بیش از ۳۵ هزار نفر می شود. در صورت مصرف بیش از حد یا غیرضروری آنتی بیوتیک، ممکن است احتمال ابتلا به عفونت مقاوم به آنتی بیوتیک در شما افزایش یابد. آنتی بیوتیک ها را فقط در صورت نیاز مصرف کنید. همیشه طبق دستور، دوره کامل خود را به پایان برسانید (وقتی احساس بهتری کردید متوقف نشوید، به تعداد روزهای تجویز شده ادامه دهید).
سوالات متداول
آیا آنتی بیوتیک ها بلافاصله شروع به کار می کنند؟
آنتی بیوتیک ها معمولاً برای از بین بردن عفونت باکتریایی فوراً شروع به کار می کنند. ممکن است در عرض یک تا سه روز احساس بهتری داشته باشید. با این حال، مهم است که دوره کامل آنتی بیوتیک خود را مصرف کنید، حتی اگر علائم شما قبلا کاهش یافته باشد.
آیا می توانید بدون آنتی بیوتیک از شر عفونت ادراری خلاص شوید؟
بسیاری از عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) خود به خود از بین می روند. بر اساس برخی تحقیقات، حدود ۴۲ درصد از عفونت های ادراری در ۹ روز اول به خودی خود از بین می روند. اگر علائم UTI شما باقی ماند یا بدتر شد، باید به دنبال درمان پزشکی باشید.
رایج ترین انواع آنتی بیوتیک ها کدامند؟
داروهای نوع پنی سیلین، مانند پنی سیلین و آموکسی سیلین، برخی از رایج ترین آنتی بیوتیک های تجویز شده هستند. سایر کلاسهای رایج آنتیبیوتیکها عبارتند از سفالوسپورینها (مانند سفالکسین)، ماکرولیدها (مانند آزیترومایسین) و لینکوزامیدها (مانند کلیندامایسین). همه آنها برای درمان عفونتهای باکتریایی استفاده میشوند، یا از طریق کشتن باکتریها یا جلوگیری از تولیدمثل آنها.
جمع بندی
آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که برخی از عفونت های باکتریایی را از طریق کشتن باکتری ها یا با جلوگیری از رشد آن ها درمان می کنند. نمونه هایی از آنتی بیوتیک های رایج عبارتند از پنی سیلین، آزیترومایسین، کلیندامایسین و سفالکسین. برخی از شرایطی که با آنتی بیوتیک ها درمان می شوند عبارتند از گلودرد استرپتوکوکی، عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) و برخی از انواع ذات الریه و عفونت های مقاربتی. آنتی بیوتیک ها نمی توانند عفونت های ناشی از ویروس ها از جمله سرماخوردگی، آنفولانزا و آبریزش بینی را درمان کنند. مهم است که آنتی بیوتیک ها را دقیقاً همانطور که پزشک شما تجویز کرده است مصرف کنید. اگر بیش از حد آنتی بیوتیک مصرف کنید، ممکن است عفونت های مقاوم به آنتی بیوتیک ایجاد کنید. عوارض جانبی رایج آنتی بیوتیک ها شامل اسهال، درد معده، حالت تهوع، استفراغ، سردرد، عفونت های قارچی و زبان سیاه است. اگر پس از مصرف آنتی بیوتیک علائم آلرژی مانند بثورات پوستی، کهیر، تورم یا مشکل در تنفس پیدا کردید، فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید.
مجموعه پزشکی گرین پایش
اگر عفونت باکتریایی دارید، آنتی بیوتیک ها می توانند به شما کمک کنند تا احساس بهتری داشته باشید و از عوارض بالقوه تهدید کننده زندگی جلوگیری کنید. با این حال، مهم است که آنتیبیوتیکها را فقط در صورت نیاز و دقیقاً طبق تجویز مصرف کنید.