بی اختیاری ادرار عبارت است از نشت غیرارادی ادرار که معمولاً هنگام عطسه، سرفه یا حتی خندیدن شدید رخ می دهد. همچنین می تواند زمانی اتفاق بیفتد که احساس شدید و ناگهانی ادرار کردن می کنید اما نمی توانید به موقع به دستشویی برسید. برخلاف تصور، بی اختیاری ادرار فقط در سن بالا اتفاق نمی افتد. اگرچه ممکن است بیشتر با افزایش سن اتفاق بیفتد، اما بسیاری از دلایل احتمالی دیگر برای بی اختیاری ادرار وجود دارد که می توان آن ها را پس از تشخیص دقیق توسط متخصص اورولوژی مدیریت کرد. در بیشتر موارد، بی اختیاری ادرار معمولاً زمانی اتفاق می افتد که کنترل بر اسفنکتر ادراری از بین می رود یا ضعیف می شود و معمولاً در بین زنان شایع تر است.
انواع بی اختیاری ادرار
بسیاری از افراد نشت گاه به گاه ادرار را تجربه کرده اند، اما در برخی افراد ممکن است بسته به شرایط و نوع بی اختیاری به صورت خفیف یا شدید باشد. چند نوع بی اختیاری ادرار عبارتند از:
بی اختیاری همراه با دفع اضطراری: این معمولاً یک علامت نگران کننده و نگران کننده است که شروع به تحت تاثیر قرار دادن برنامه های روزانه شما می کند. این مورد یک میل شدید ناگهانی و شدید به ادرار کردن است که به دنبال آن ادرار غیر ارادی ایجاد می شود. تکرر ادرار در طول شب می تواند باعث اختلال در خواب فرد مبتلا شود. علل شایع عبارتند از عفونت، اختلال عصبی یا دیابت.
بی اختیاری سرریزی: این مورد مکرر یا مداوم ادرار است زیرا مثانه به طور کامل تخلیه نمی شود و مثانه دائماً بیش از ظرفیت خود برای ذخیره ادرار اضافی، پر می شود و در نتیجه منجر به سرریز ادرار می شود.
بی اختیاری عملکردی: این زمانی اتفاق می افتد که یک نقص جسمی یا روحی مانع از رسیدن فرد به موقع به دستشویی می شود. به عنوان مثال، آرتروز که می تواند با بازکردن دکمه های شلوار فرد تداخل داشته باشد.
بی اختیاری ترکیبی: این ترکیبی از بیش از یک نوع بی اختیاری ادرار است.
علت بی اختیاری ادرار چیست؟
بی اختیاری ادرار در واقع یک علامت است و نه یک بیماری که می تواند ناشی از عادات روزانه فرد، شرایط پزشکی یا مسائل جسمی باشد.
بی اختیاری موقتی ادرار می تواند ناشی از برخی غذاها، نوشیدنی ها و داروها باشد که ممکن است به عنوان دیورتیک عمل کرده و مثانه را تحریک کرده و حجم ادرار را افزایش دهد. این ها شامل الکل، کافئین، نوشابه های گازدار، شیرین کننده های مصنوعی، غذاهای تند، قندی یا اسیدی، داروهای فشار خون، آرام بخش ها و شل کننده های عضلانی یا دوزهای بالای ویتامین C هستند.
بی اختیاری ادرار همچنین می تواند ناشی از عفونت های مجاری ادراری باشد که باعث تحریک مثانه شده و باعث می شود احساس فوریت ادرار کنید. این ممکن است علت برخی نشتی ها باشد.
یبوست یکی دیگر از دلایلی است که در آن مدفوع سفت و فشرده در راست روده باعث تحریک اعصاب ناحیه و افزایش دفعات ادرار می شود.
بی اختیاری مکرر ادرار می تواند ناشی از مشکلات جسمی یا تغییراتی مانند بارداری باشد، که در آن تغییرات هورمونی و وزن جنین می تواند باعث بی اختیاری شود. زایمان طبیعی نیز ممکن است ماهیچه های لگن را که برای کنترل مثانه مهم هستند، تضعیف کند.
افزایش سن یکی دیگر از علل بی اختیاری ادرار است. هنگامی که ماهیچه های مثانه پیر می شوند، می تواند ظرفیت ذخیره ادرار مثانه را کاهش دهد و با افزایش سن، انقباضات غیر ارادی مثانه افزایش می یابد. پس از یائسگی، زنان استروژن کمتری تولید می کنند که در حفظ سلامت مخاط مثانه و پیشابراه نقش دارد. خراب شدن بافت ها می تواند بی اختیاری را بدتر کند.
هیسترکتومی (برداشتن رحم یک از طریق جراحی) می تواند به ماهیچه های لگن آسیب برساند که می تواند منجر به بی اختیاری شود.
بزرگ شدن پروستات یا هیپرپلازی خوش خیم پروستات نیز می تواند باعث بی اختیاری شود. سرطان پروستات درمان نشده می تواند با استرس یا بی اختیاری فوری همراه باشد. این نیز می تواند به عنوان یک عارضه جانبی در درمان سرطان پروستات رخ دهد.
انسداد هایی مانند تومور در دستگاه ادراری می تواند جریان طبیعی ادرار را مسدود کرده و باعث بی اختیاری سرریزی شود. سنگ های ادراری همچنین ممکن است باعث نشت ادرار شوند.
اختلالات عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس، بیماری پارکینسون، سکته مغزی، تومور مغزی یا آسیب نخاعی می تواند بر سیگنال های عصبی مربوط به کنترل مثانه تأثیر بگذارد.
عوارض بی اختیاری ادراری
غیر از ناراحتی و خجالت، بی اختیاری ادرار می تواند عوارض دیگری هم از نظر جسمی و هم از نظر روحی داشته باشد. این عوارض ممکن است شامل بثورات، عفونت های پوستی یا زخم های ناشی از مرطوب بودن دائمی پوست باشد. همچنین افزایش خطر عفونت های مکرر مجاری ادراری وجود دارد. بی اختیاری ادرار همچنین می تواند بر روابط اجتماعی، شغلی و روابط بین فردی تأثیر بگذارد، به ویژه هنگامی که فرد مبتلا به دلیل خجالت، رفت و آمد یا تعاملات اجتماعی را محدود می کند.
گزینه های درمانی
بسته به نوع بی اختیاری، سن، سطح سلامت و وضعیت روحی بیمار، درمان متفاوت خواهد بود.
برای بی اختیاری استرسی و فشاری، تمرینات Kegel می تواند به تقویت ماهیچه های لگن کمک کند که به کنترل ادرار منجر می شود.
برای کنترل میل به دفع ادرار، می توانید مثانه خود را با تاخیر در ادرار کردن، کنترل ادرار خود با شروع، توقف و سپس دوباره ادرار کردن (که به آن تخلیه مضاعف می گویند) کنترل کنید.
داروهایی مانند آنتی کولینرژیک یا بتا آگونیست نیز ممکن است برای آرام کردن مثانه های بیش فعال تجویز شوند. استروژن موضعی همچنین می تواند بافت های پیشابراه و مناطق واژن را تقویت کند تا علائم را کاهش دهد.
وسایل پزشکی برای زنان شامل تزریق مجرای ادرار، پساری (حلقه ای که در واژن قرار می گیرد و مثانه را نگه می دارد و از نشت جلوگیری می کند)، بوتاکس تزریق شده به بافت اطراف مجرای ادرار، و محرک های عصبی ساکرال (در زیر پوست کاشته می شوند و نخاع را به مثانه متصل می کنند، نبض الکتریکی از خود ساطع می کنند و باعث بهبود کنترل مثانه توسط عصب می شوند).
گزینه های جراحی شامل روش اسلینگ (جهت قرار دادن مجرای ادرار در زیر گردن مثانه) ، کولپوسپانسشن (بلند کردن گردن مثانه و رفع بی اختیاری استرس) و کاشت اسفنکتر مصنوعی (جهت کنترل جریان ادرار از مثانه به داخل مجرای ادراری).
بی اختیاری ادرار یک بیماری قابل کنترل است به شرطی که تشخیص و برنامه درمانی دقیقی دریافت کنید. علاوه بر این، افراد بیشتری از آنچه شما فکر می کنید آن را تجربه می کنند، بنابراین در صورت بروز بی اختیاری ادرار در هر سنی، با مراجعه به اورولوژیست مسئولیت کنترل مثانه را بر عهده بگیرید. همچنین می توانید از طریق مشاوره آنلاین گرین پاس مشکلات سلامتی خود را با پزشکان باتجربه این مجموعه به اشتراک بگذارید.